Μάλλον συμφέρει να πεταχτεί κανείς από την Ελλάδα στην Ισπανία να αγοράσει το λάδι της χρονιάς, ίσως βρει κι άλλα φτηνά καταναλωτικά αγαθά χωρίς να είναι «Μαύρη Παρασκευή», να κάνει και λίγο τουρισμό και να γυρίσει πανευτυχής. Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στο ελαιόλαδο, ο συλλογισμός στέκει.
Το φθηνότερο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στην Ισπανία έχει πλέον υποχωρήσει στο επίπεδο των 6,75 ευρώ το λίτρο. Ωστόσο, στην Ελλάδα, η αντίστοιχη χαμηλότερη τιμή στο ράφι είναι 10,39 ευρώ το λίτρο. Πρόκειται για μια τεράστια διαφορά με το ελληνικό ράφι να είναι ακριβότερο κατά 54% ή 3,64€/λίτρο! Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε το μέσο διαθέσιμο εισόδημα (Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης, που μετράει η Eurostat) τότε επειδή ο μέσος Ισπανός έχει υψηλότερο εισόδημα από τον Έλληνα (89:67) καταλήγει να μπορεί να αγοράσει ποσότητα ελαιολάδου 13,2 λίτρα, υπερδιπλάσια από τα 6,4 λίτρα που είναι σε θέση να αγοράσει ο μέσος Έλληνας καταναλωτής.
Στην Ισπανία
Συγκεκριμένα, το λίτρο του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου ιδιωτικής ετικέτας κατέγραψε πτώση μεγαλύτερη των δύο ευρώ σε τρία μεγάλα σούπερ μάρκετ τον τελευταίο μήνα, όπως αναφέρει η καταναλωτική οργάνωση Facua-Consumidores en Acción, σύμφωνα με δημοσίευμα σε ισπανικά μέσα ενημέρωσης. Ειδικότερα, το έξτρα παρθένο των σημάτων Hacendado και Eroski έχει πάει από 9,13 ευρώ στις αρχές Οκτωβρίου στα 6,75 ευρώ σήμερα (2,38 ευρώ λιγότερο). Το λίτρο Carrefour extra virgin έχει πέσει από 9,11 σε 6,74 ευρώ (2,37 ευρώ λιγότερο).
Στις αλυσίδες Alcampo, Dia και Hipercor οι μειώσεις των τιμών των δικών τους εμπορικών σημάτων δεν ήταν τόσο σημαντικές, σύμφωνα με τον Facua. Το έξτρα παρθένο Alcampo έχει πέσει από 9,11 στις αρχές Οκτωβρίου στα 8,19 ευρώ αυτή τη στιγμή, ενώ η μάρκα Almazara del Olivar de Dia έχει καταγράψει σχεδόν πανομοιότυπη διακύμανση (από 9,11 σε 8,20 ευρώ). Το έξτρα παρθένο της αλυσίδας El Corte Inglés μόλις έπεσε 0,27 λεπτά το λίτρο την ίδια περίοδο (από 9,12 ευρώ τον Οκτώβριο στα 8,85 ευρώ σήμερα).
Στην Ελλάδα
Οι τρέχουσες τιμές στην Ελλάδα είναι αισθητά υψηλότερες καθώς το αντίστοιχο φθηνότερο εξαιρετικό παρθένο ιδιωτικής ετικέτας κοστίζει 10,39 ευρώ το λίτρο.
Οι τιμοληψίες του olivenews.gr σε 60 ετικέτες (επώνυμων και private label) πέντε μεγάλων αλυσίδων (My Market, Σκλαβενίτης, Μασούτης, Κρητικός, ΑΒ), δείχνουν μια οριακή υποχώρηση από τα 13,6 ευρώ το λίτρο στις 30 Οκτωβρίου, στα 13,2 ευρώ το λίτρο (στις 27 Νοεμβρίου). Την τελευταία εβδομάδα, παρατηρήθηκε μια πτώση 6% στη μέση τιμή των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας των πέντε μεγάλων αλυσίδων, όπως έγραψε το olivenews.gr.
Οι τιμές του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου στα σούπερ μάρκετ
(συσκευασίες ενός λίτρου)
| Σούπερ Μάρκετ | Προϊόν | Τιμή 27/11/2024 |
| Μασούτης | Από Τον Τόπο Μας | 10.39 |
| Μασούτης | Από Τον Τόπο Μας – Κορωνέικη | 10.39 |
| My Market | Ιωνίς | 10.45 |
| Σκλαβενίτης | Μολών Λαβέ | 10.50 |
| My Market | My Kouzina | 10.50 |
| Κρητικός | Επιλογή μου | 10.68 |
| My Market | Xenia ΠΟΠ Καλαμάτα | 10.90 |
| ΑΒ | ΑΒ | 10.90 |
| ΑΒ | Λιοστάσι | 10.90 |
| My Market | Έπος | 10.99 |
| Κρητικός | Xenia | 11.30 |
| Σκλαβενίτης | Χρυσελιά | 11.55 |
| Μασούτης | Χρυσελιά | 11.55 |
| Σκλαβενίτης | Βόρειος Μυλοπόταμος ΠΟΠ | 11.60 |
| Σκλαβενίτης | Xenia | 11.60 |
| Μασούτης | Xenia Αθηνολιά-Κορωνέικη | 11.63 |
| My Market | Xenia | 11.65 |
| Κρητικός | Χρυσελιά | 11.98 |
| Μασούτης | Από Τον Τόπο Μας ΠΟΠ Καλαμάτα | 11.99 |
| ΑΒ | Xenia | 12.06 |
| Κρητικός | Xenia Αθηνολιά-Κορωνέικη | 12.09 |
| My Market | Xenia Αθηνολιά-Κορωνέικη | 12.10 |
| My Market | Λατζιμάς | 12.10 |
| ΑΒ | Χρυσελιά | 12.24 |
| ΑΒ | Κτήμα Μυρτιά | 12.26 |
| Σκλαβενίτης | Μαράτα | 12.50 |
| My Market | Fytel | 12.53 |
| My Market | Χρυσελιά | 12.75 |
| My Market | Ελαιώνιον ΠΟΠ Καλαμάτας | 12.93 |
| Σκλαβενίτης | Μινέρβα Χωριό Κορωνέικη | 12.95 |
| My Market | Μινέρβα Χωριό Κορωνέικη | 12.95 |
| Μασούτης | Xenia ΠΟΠ Καλαμάτα | 13.14 |
| My Market | Χωριό ΠΟΠ Καλαμάτα | 13.30 |
| Μασούτης | Μινέρβα Χωριό Κορωνέικη | 13.38 |
| Μασούτης | Μινέρβα Χωριό Ορεινές Περιοχές | 13.38 |
| ΑΒ | ΑΒ Κοντά στην Ελληνική Γη | 13.50 |
| ΑΒ | Xenia Αθηνολιά-Κορωνέικη | 13.68 |
| ΑΒ | Λατζιμάς | 13.98 |
| Σκλαβενίτης | Άλτις Παραδοσιακό | 14.15 |
| My Market | Άλτις Παραδοσιακό | 14.15 |
| Μασούτης | Άλτις | 14.15 |
| ΑΒ | Χωριό ΠΟΠ Καλαμάτα | 14.37 |
| ΑΒ | Kαrpea αφιλτράριστο | 14.60 |
| ΑΒ | Terra Creta ΠΓΕ Χανιά | 14.83 |
| ΑΒ | Terra Creta ΠΟΠ Κολυμβάρι | 14.83 |
| Κρητικός | Άλτις | 14.85 |
| ΑΒ | Xenia Καλαμάτα ΠΟΠ | 14.87 |
| My Market | Γαία ΠΟΠ Καλαμάτα | 14.97 |
| ΑΒ | Karpea | 14.98 |
| ΑΒ | Άλτις Παραδοσιακό | 15.20 |
| Μασούτης | Λατζιμάς | 15.44 |
| My Market | Terra Creta Χανίων | 15.88 |
| Μασούτης | Terra Creta ΠΓΕ Χανίων | 15.90 |
| ΑΒ | Gaea ΠΟΠ Σητείας | 16.29 |
| My Market | Terra Creta | 16.88 |
| Μασούτης | Terra Creta ΠΟΠ Κολυμβάρι | 16.90 |
| ΑΒ | Gaea ΠΓΕ Λακωνίας | 17.12 |
| Μασούτης | Gaea ΠΟΠ Σητείας | 17.67 |
| Μασούτης | Gaea ΠΟΠ Καλαμάτα | 17.96 |
Πηγή: e-shop αλυσίδων – Επεξεργασία: olivenews.gr – Τιμές σε ευρώ ανά λίτρο
Σημειώνεται ότι σε όλες τις περιπτώσεις, πρόκειται για ελαιόλαδα προηγούμενης εσοδείας. Τα φρέσκα λάδια θα αρχίσουν να τοποθετούνται στα ράφια μετά τον Ιανουάριο.
Ο ρόλος του ΦΠΑ
Η συζήτηση για τον ΦΠΑ έχει πολιτικοποιηθεί και έχει γίνει πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Έστω όμως και από απλά αριθμητική σκοπιά ο συντελεστής ΦΠΑ προφανώς και επηρεάζει το τελικό κόστος του προϊόντος. Στην Ελλάδα ο συντελεστής είναι 13%, (10,39Χ0,13= 1,3507 €/λίτρο) ενώ στην Ισπανία από μηδενικός που ήταν ως τον Οκτώβριο αυξήθηκε σε 2% (6,75Χ0,02=0,135€/λίτρο) όπου και θα παραμείνει ως το τέλος του έτους για να διαμορφωθεί από 1ης Ιανουαρίου 2025 σταθερά στο 4%. Παρ΄όλα αυτά ούτε οι διαφορές αυτές στον ΦΠΑ (1,2€/λίτρο), δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τόσο μεγάλες διαφορές στις τιμές που πληρώνει ο Ισπανός και ο Έλληνας καταναλωτής.
Ποιός τελικά είναι υπεύθυνος;
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δείχνει αναρμόδιο όχι μόνο για τις εξελίξεις στο επίπεδο των τιμών παραγωγού που εδώ κι ένα μήνα καταρρέουν αλλά και για τις τιμές καταναλωτή, που συνεχίζουν τις υψηλές πτήσεις. Το υπουργείο Ανάπτυξης περιορίζεται στον ρόλο του παρατηρητή των εξελίξεων με κατά καιρούς δηλώσεις, οι οποίες δεν ασκούν καμία επίδραση στο «καλάθι του νοικοκυριού».
Αν και σε όλες τις δημοσκοπήσεις η ακρίβεια καταγράφεται σαν το μεγαλύτερο πρόβλημα και πηγή ανησυχίας ωστόσο καταναλωτικές οργανώσεις ικανές να επηρεάσουν ή έστω να καταγράψουν τις εξελίξεις δεν υπάρχουν (πέραν κάποιων δηλώσεων στα ΜΜΕ).
Επίσης ανεξήγητη είναι η στάση, δηλαδή η απουσία ενδιαφέροντος από την πλευρά αγροσυνδικαλιστών, οι οποίοι μονομερώς σχολιάζουν τις τιμές παραγωγού διεκδικώντας και υποσχόμενοι ολοένα και υψηλότερες τιμές χωρίς να αναρωτιούνται ποιοί συμπολίτες τους καταναλωτές είναι σε θέση να πληρώσουν αυτές τις τιμές ή αν θα στραφούν στα έως και 10 φορές φτηνότερα σπορέλαια.
Εν κατακλείδι, στη χώρα μας είναι δυσαρεστημένοι τόσο οι παραγωγοί που πιέζονται να πουλήσουν το ελαιόλαδο σε χαμηλές τιμές όσο και οι καταναλωτές που το αγοράζουν πανάκριβα.
Κάποια πρόταση υπάρχει;
Αν εξαιρέσει κανείς τις κατά καιρούς γενικόλογες καταγγελίες ή τα ευχολόγια, συγκροτημένες προτάσεις δύσκολα ανιχνεύονται. Υπάρχει φυσικά η μόνιμη επί δεκαετίες επίκληση του Συνδέσμου των Τυποποιητών (ΣΕΒΙΤΕΛ) να καταργηθεί ο 16κιλος ανώνυμος τενεκές, η οποία όμως δεν εισακούεται. Ούτε από την πολιτεία ούτε από την κοινωνία. Υπάρχει και η πρόταση του κυρίου Βασίλη Ζαμπούνη (γεωργο-οικονομολόγος, Άξιον Εκδοτική, 4Ε) για το «5λιτρο του παραγωγού», σαν μια ενδιάμεση λύση μεταξύ του ανώνυμου 16κιλου τενεκέ και του τυποποιημένου των μεγάλων αλυσίδων λιανικής, την οποία όμως κανείς δεν θέλει να συζητήσει, άρα είναι σαν να μην υπάρχει!
(βλέπε Μία ενημερωτική, χρήσιμη ημερίδα για τον 16κιλο τενεκέ, και όχι μόνο. , καθώς και Η νομιμοποίηση των απευθείας πωλήσεων στους καταναλωτές, ο 16κιλος τενεκές και το 5λιτρο του παραγωγού)