Με γνώµονα το αρµονικό πάντρεµα εφαρµοσµένης και βασικής έρευνας προς όφελος της ελαιοκαλλιέργειας δραστηριοποιείται το Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών & Αµπέλου του ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑ, που επιδιώκει και χτίζει πλέον συνεργασίες µε δραστήριες εταιρείες του αγροτικού χώρου όπως η Timac Agro | ΛΥ∆Α.
Στόχος των συµπράξεων δεν είναι άλλος από την αναζήτηση γεωπονικών µεθόδων και συνταγών που µπορούν να επιφέρουν εύλογη οικονοµική µεγέθυνση, µε απόδοση που θα υπερκαλύπτει µε ασφάλεια το επιπλέον κόστος, πάντα σε συνάρτηση µε το δυναµικό των τοπικών ποικιλιών και το εκάστοτε εδαφικό ανάγλυφο. «Η έρευνα πρέπει να γίνεται µε συµπράξεις και η Timac Agro | ΛΥ∆Α διαθέτει ανθρώπινο δυναµικό µε εµπειρία, όρεξη και διάθεση να πάνε από χωράφι σε χωράφι ψάχνοντας λύσεις. Γι’ αυτό και εµείς προσεγγίσαµε την εταιρεία για να δουλέψουµε µαζί της από φέτος», εξηγεί στην Agrenda o Ερευνητής του Ινστιτούτου, Γιώργος Κουµπούρης.
Σε 8 άξονες η δράση του Ινστιτούτου
Με εγκαταστάσεις σε Χανιά, Ηράκλειο, Καλαµάτα, Αθήνα και Μυτιλήνη, το Ινστιτούτο του ΕΛΓΟ ∆ΗΜΗΤΡΑ είναι σε θέση να καταπιαστεί µε ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσµα της ελαιοκοµικής δραστηριότητας. ∆ιατηρεί γύρω στα 3.500 δέντρα, από περίπου 100 ποικιλίες (µεταξύ των οποίων Τσουνάτη, Θρουµπολιά, Μάκρης/Μαρώνειας, Κολοβή, Καλαµών, Αδραµυτιανή), οµοιόµορφα κατανεµηµένες σε εγχώριες και ξένες ποικιλίες. Στόχος του Ινστιτούτου δεν είναι άλλος από την προστασία και την αξιοποίηση των τοπικών ποικιλιών, οι οποίες συχνά «παρεξηγούνται» και παραγκωνίζονται έναντι των γνωστότερων γονότυπων. Να σηµειωθεί εδώ πως η εθνική συλλογή του Ινστιτούτου είναι επιφανές µέλος του ∆ιεθνούς ∆ικτύου του Συµβουλίου Ελαιοκοµίας (∆ΣΕ, IOC ή COI -στα ισπανικά). Το Ινστιτούτο ασχολείται επίσης µε τις αναγκαίες βελτιώσεις των καλλιεργητικών πρακτικών για την προσαρµογή στις νέες κλιµατικές συνθήκες, ενώ εφαρµόζει και προτείνει πιστοποιηµένα συστήµατα φιλοπεριβαλλοντικής καλλιέργειας (όπως συστήµατα αποτύπωσης άνθρακα και προστασίας βιοποικιλότητας, που τυγχάνουν και πριµοδότησης). Να σηµειωθεί εδώ πως η πιστοποίηση τυποποιηµένου προϊόντος µε τα Σήµατα αυτά ισχυροποιεί την εµπορική αξία και διευκολύνει υψηλότερα επίπεδα τιµών.
Παράλληλα, το Ινστιτούτο αναζητά τρόπους ενσωµάτωσης τεχνολογιών Γεωργίας Ακριβείας στο χωράφι (drones, αυτόνοµους αισθητήρες) οι οποίες είναι σε θέση πλέον µε µία απλή συγχρονισµένη κάρτα SIM να παρέχουν χρήσιµα δεδοµένα σε κινητά τηλέφωνα και να δίνουν πλήρη αναφορά µέσω εφαρµογών για υδατική υγρασία, βροχές, θερµοκρασίες και πολλά άλλα. «Στην Ελλάδα υπάρχει ενδιαφέρον για νέες τεχνολογίες όµως διαπιστώνεται στη πράξη ένα έλλειµµα εκπαίδευσης στην χρήση τους, που πρόκειται να διορθωθεί µε χρόνο και τριβή», εξηγεί ο Γιώργος Κουµπούρης. Τέλος, µέσω ενηµερωτικών εκδηλώσεων (όπως στις 19 Νοεµβρίου), πολυµέσων (Youtube, οδηγών PDF στον ιστότοπο) αλλά και χειρόγραφων φυλλαδίων, το Ινστιτούτο αποπειράται να εκπαιδεύσει τους ενδιαφερόµενους σε ορθές πρακτικές καλλιέργειας ελιάς. Στο κοµµάτι της ποιότητας, το Ινστιτούτο επιχειρεί µεθοδικά να καταρτίσει ένα επικαιροποιηµένο πρωτόκολλο παραγωγής αγουρέλαιου.
Αναγκαία η εκπαίδευση του απλού παραγωγού
Γύρω από τη σηµασία των απλών αλλά ορθών πρακτικών στην ελαιοκαλλιέργεια τριγύριζε για κάµποση ώρα η κουβέντα της Agrenda µε τον ερευνητή Γιώργο Κουµπούρη και τους τεχνικούς της Timac Agro | ΛΥ∆Α. Όπως επισηµάνθηκε, τα πέντε πιο συνήθη σφάλµατα στη θρέψη της ελιάς αποτελούν η χρήση σύνθετων λιπασµάτων δίχως στόχευση, η άκαιρη εφαρµογή, η δοσολογία δίχως προηγούµενη εδαφική ανάλυση όπως επίσης και ο λανθασµένος τρόπος εφαρµογής (σε σωρούς ή κοντά στο κορµό του δέντρου). Ο Γιώργος Κουµπούρης δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην πρακτική πολλών καλλιεργητών µετά τα χρόνια της οικονοµικής κρίσης να κάνουν µόνο διαφυλλικές εφαρµογές για να καλύψουν τις ανάγκες του δέντρου, κάτι που οδηγεί µαθηµατικά σε βάθος χρόνου σε τροφοπενίες.
Από µεριάς Timac Agro | ΛΥ∆Α, ο Τεχνικός ∆ιευθυντής Ιάκωβος Γιακουµεττής στάθηκε στα πολύ καλά αποτελέσµατα που έχει δει η εταιρεία µέσω υιοθέτησης ολοκληρωµένων προγραµµάτων θρέψης. «Ελαιώνες που ταϊζονται σωστά και καλλιεργούνται εντατικά σε βάθος 2-3 ετών, µπορούν να αποδώσουν 15-25 κιλά ελαιόλαδο ανά δέντρο, ενώ οι επιπτώσεις της παρενιαυτοφορίας είναι πολύ πιο ήπιες. Αντί για παρενιαυτοφορία 80/20, παρατηρούµε µοτίβα 60/40, που σηµαίνει ότι ο παραγωγός έχει κάθε χρόνο σοδειά», εξηγεί.
Αύξηση 10% ελαιοπεριεκτικότητας με χρήση MAGICAL και RECORD
Μετά από δύο σεζόν υψηλών τιµών κυρίως λόγω αισθητής µείωσης της παγκόσµιας παραγωγής, δηµιουργήθηκε ένα ενδιαφέρον παράθυρο εφαρµογής θρέψης σε ελαιώνες που δεν είχαν δεχτεί φροντίδες για εκτεταµένο χρονικό διάστηµα, δηµιουργώντας µια υγιή βάση πάνω στην οποία µπορούν να βασιστούν οι φετινές εφαρµογές για σταδιακή αύξηση της φετινής παραγωγής.
Άλλωστε, η πιο αποδοτική µέθοδος αύξησης της προσόδου είναι η µεγέθυνση της απόδοσης, η οποία συνήθως υπολογίζεται σε έλαιο ανά δέντρο και σε βάθος τριετίας. Σε Πελοπόννησο και Κρήτη, έµπειροι γεωπόνοι συµφωνούν πως η µέση απόδοση παίζει στα 2 µε 2,5 κιλά ελαιολάδου ανά δέντρο, νούµερο που δίχως µεγάλα έξοδα και µε υδατική επάρκεια (έστω και οριακή) µπορεί να διπλασιαστεί σε 4 µε 5 κιλά ελαιολάδου ανά δέντρο, υπερκαλύπτοντας το επιπλέον κόστος όταν η αγορά λειτουργεί φυσιολογικά.
«Το ελαιόδεντρο θέλει µετρηµένη και ισορροπηµένη φροντίδα κάθε χρόνο. Η ελιά καρποφορεί σε διετείς βλαστούς και έτσι ό,τι εφαρµογή κάνει κάποιος σήµερα θα το βρει µπροστά του και την επόµενη καλλιεργητική περίοδο», εξηγεί ο Σύµβουλος Θρέψης της Timac Agro | ΛΥ∆Α στη ∆υτική Κρήτη, Νίκος Μαυροµανωλάκης.
Ενθαρρυντικά αποτελέσµατα στις πρώτες δοκιµές
Η Timac Agro | ΛΥ∆Α αποκρίθηκε θετικά στο κάλεσµα του Γιώργου Κουµπούρη για συνεργασία, προσφέροντας µέσω χορηγίας, προϊόντα θρέψης προς αξιοποίηση στους πειραµατικούς ελαιώνες του Ινστιτούτου. Με σκοπό να µελετηθεί η απόκριση διαφορετικών ποικιλιών σε παρόµοια ερεθίσµατα λιπάσµατος, η εταιρεία και το Ινστιτούτο αξιοποίησαν τα προσεγµένα ελαιόδεντρα για δοκιµές. Σε τέσσερεις σειρές από 15 ελαιόδεντρα ποικιλίας Κορωνέικης και Καλαµών, στο ίδιο αγροτεµάχιο, µε πανοµοιότυπες συνθήκες άρδευσης και ίσες αποστάσεις, εφαρµόστηκαν από το καλοκαίρι δύο βιοδιεγέρτες της Timac Agro | ΛΥ∆Α (συγκεκριµένα SEACTIV MAGICAL και FERTIACTYL RECORD) στις δύο εκ των τεσσάρων σειρών και οι άλλες δύο παρέµειναν ως µάρτυρες. Εν συνεχεία, τον Οκτώβριο πάρθηκαν δείγµατα καρπών από κάθε δέντρο ενώ έγινε χωριστή ανάλυση και έκθλιψη. Στο τέλος, µε στατιστική ανάλυση και διάστηµα εµπιστοσύνης 95%, βγήκε µέσος όρος σε µέγεθος, οργανοληπτικά και ελαιοαπόδοση. Αποδείχθηκε λοιπόν, πως η εφαρµογή των βιοδιεγερτών της Timac Agro | ΛΥ∆Α επέφερε µία µέση αύξηση 10% στην ελαιοαπόδοση.
«Το φθινόπωρο του 2025, που θα έχει ολοκληρωθεί ετήσιο πλήρες πρόγραµµα θρέψης Timac στον πειραµατικό αγρό του Ινστιτούτου, θα είµαστε σε θέση να παρουσιάσουµε αναλυτικότερα αποτελέσµατα επί τούτου», καταλήγει ο Τεχνικός ∆ιευθυντής της Timac Agro | ΛΥ∆Α, Ιάκωβος Γιακουµεττής.
∆ιπλή συνέργεια κατά του αβιοτικού στρες
Όπως προαναφέρθηκε, τα πρώτα αποτελέσµατα από την εφαρµογή βιοδιεγερτών της Timac Agro | ΛΥ∆Α στον φροντισµένο ελαιώνα του Ινστιτούτου είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και οφείλονται στην δράση του SEACTIV MAGICAL και του FERTIACTYL RECORD. «Το SEACTIV MAGICAL µε σύνθεση: 12% CaO + 4% MgO είναι ένα λίπασµα – βιοδιεγέρτης κατάλληλος για διαφυλλικές εφαρµογές και ειδικά σχεδιασµένος για καλλιέργειες που εµφανίζουν ιδιαίτερες απαιτήσεις σε µαγνήσιο (Mg) και ασβέστιο (Ca)», εξηγεί ο Μπάµπης Παπαδοπούλης, Περιφερειακός ∆ιευθυντής Πωλήσεων σε Κρήτη και Ρόδο της Timac Agro | ΛΥ∆Α.
«Αντίστοιχα, το FERTIACTYL RECORD µε σύνθεση: 0-0-30+30% SO3 αποτελεί έναν βιοδιεγέρτη εµπλουτισµένο µε κάλιο και θείο, συµπληρωµένο µε την τεχνολογία FERTIACTYL COMPLEX για αυξηµένη αντοχή στο αβιοτικό στρες. H Γλυκίνη-Μπεταίνη, βασικό συστατικό της τεχνολογίας FERTIACTYL, επιδρά ώστε ο µεταβολισµός του φυτού να γίνεται αποδοτικός ακόµα και σε περιόδους αβιοτικού στρες», κατέληξε ο Σύµβουλος Θρέψης της Timac Agro | ΛΥ∆Α στη ∆υτική Κρήτη, Νίκος Μαυροµανωλάκης.