Όσοι κατέχουν ηλεκτρικά οχήματα (EV) έχουν πολλά να καυχηθούν. Τα αυτοκίνητά τους είναι πιο αθόρυβα, πιο απαλά και πιο ευέλικτα από τα αντίστοιχα βενζινοκίνητα.
Το χαμηλό λειτουργικό κόστος και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των ηλεκτρικών οχημάτων αποτελούν επίσης μέρος της απήχησής τους. Αλλά το πόσο φθηνά και πράσινα είναι ποικίλλει σημαντικά από χώρα σε χώρα, όπως εξηγεί ο Economist.
Οι Νορβηγοί έχουν το υψηλότερο μερίδιο EV στον κόσμο: το 2023 το 83% των νέων αυτοκινήτων ήταν ηλεκτρικά, πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 15%
Η τιμή της ενέργειας και το μερίδιό της που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα καθορίσει εάν τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν πλεονεκτήματα έναντι του τυπικού αυτοκινήτου.
Η κατάταξη από 122 χώρες που διαμορφώθηκε από τον Economist δείχνει πού είναι πιο λογικό να κινηθεί κάποιος με ηλεκτρικό όχημα.
Η κατάταξη του Economist βασίζεται στην απόδοση καυσίμου οκτώ μοντέλων αυτοκινήτων που διατίθενται με ηλεκτρικούς κινητήρες και βενζινοκινητήρες (όπως το Kona της Hyundai, ένα μικρό SUV και το Mini Cooper, ένα αυτοκίνητο πόλης), ή όπου υπάρχουν κοντινά ισοδύναμα. Αυτό εξασφάλισε ότι η κατάταξη δεν έγινε βάσει κάποιας προκατάληψης συγκρίνοντας αυτοκίνητα διαφορετικών μεγεθών ή προδιαγραφών (αν και οι ηλεκτρικές εκδόσεις συμβατικών μοντέλων μπορεί να είναι λιγότερο αποδοτικές από αυτοκίνητα που έχουν σχεδιαστεί ειδικά ως EV).
Η περίπτωση της Νορβηγίας
Η Νορβηγία —όπου το 98% της ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές— είναι μία χώρα που έχει από τις καλύτερες επιδόσεις και στις δύο κατατάξεις, τόσο βάσει κόστους καυσίμων όσο και βάσει εκπομπών άνθρακα σε σύγκριση με χρήση βενζινοκίνητου οχήματος.
Η οδήγηση ενός EV στη σκανδιναβική αυτή χώρα μειώνει το κόστος καυσίμων κατά περίπου 83% και τις εκπομπές ρύπων κατά 98%, σε σύγκριση με την οδήγηση ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου. Για τον μέσο Νορβηγό οδηγό, αυτό μεταφράζεται σε ετήσια εξοικονόμηση 1.500 δολάρια και εκπομπές ρύπων που ισοδυναμούν με μια πτήση από το Όσλο στο Σίδνεϊ. Οι Νορβηγοί έχουν το υψηλότερο μερίδιο EV στον κόσμο: το 2023 το 83% των νέων αυτοκινήτων ήταν ηλεκτρικά, πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 15%.
Τα πετρελαϊκά κράτη όπως το Ουζμπεκιστάν -όπου λιγότερο από το 10% της κατανάλωσης ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας- έχουν πολύ χαμηλότερη εξοικονόμηση στις εκπομπές άνθρακα (9%). Και οι οδηγοί στη δυτική Ευρώπη έχουν τα λιγότερα να κερδίσουν οικονομικά. Οι υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας -αυξημένες από την εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία- σημαίνουν ότι οι οδηγοί ηλεκτρικών οχημάτων στη Βρετανία, το Βέλγιο, την Ιταλία, την Ιρλανδία και τη Γερμανία εξοικονόμησαν λιγότερο από 50% ανά χλμ, με βάση τις τιμές ενέργειας για κατοικημένες περιοχές το 2023.
Η κατάταξη δεν συσχετίζεται πάντα με την υιοθέτηση της στροφής στα ηλεκτρικά οχήματα. Η Παραγουάη, για παράδειγμα, κατατάσσεται υψηλότερα από τη Νορβηγία και στις δύο κατατάξεις, αλλά η κακή υποδομή και η έλλειψη σταθμών φόρτισης έχουν αποθαρρύνει τους ανθρώπους να αγοράζουν ηλεκτρικά οχήματα. Το υψηλότερο κόστος των νέων ηλεκτρικών οχημάτων σε σύγκριση με τα τυπικά αυτοκίνητα θα κοστίσει επίσης τους ανθρώπους.
Η Κίνα, εν τω μεταξύ, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ηλεκτρικών οχημάτων στον κόσμο και αποτελεί τη χώρα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις EV σε παγκόσμιο επίπεδο. Κατατάσσεται ψηλά στην εξοικονόμηση κόστους, αλλά βρίσκεται στη χαμηλότερη κατηγορία των χωρών όσον αφορά στην εξοικονόμηση άνθρακα. (Η εξάρτηση της Κίνας από τον άνθρακα σημαίνει ότι η οδήγηση EV μειώνει τις εκπομπές CO2 μόλις στο μισό.)
H Ελλάδα βρίσκεται κάπου στη μέση της κατάταξης όσον αφορά στη σύγκριση ηλεκτρικών οχημάτων και βενζικοκίνητων με περίπου 75% εξοικονόμηση εκπομπών καυσίμων και λιγότερο από 70% στις πωλήσεις EV στα νέα οχήματα.
Ηλεκτρικά οχήματα και κόστος λειτουργίας
Το κόστος λειτουργίας δεν είναι ο μόνος παράγοντας κατά την επιλογή μεταξύ ενός EV και ενός συμβατικού αυτοκινήτου.
Η αγορά των ηλεκτρικών οχημάτων που χρησιμοποίηση στην κατάταξή του ο Economist κοστίζει περίπου 7.000 δολάρια περισσότερο από τα αντίστοιχα βενζινοκίνητα και η κατασκευή τους παράγει 60% περισσότερο CO2, λόγω των υλικών που χρειάζονται για τις μπαταρίες τους. Εξαιρουμένων των κρατικών κινήτρων, οι Αμερικανοί θα πρέπει να οδηγήσουν το EV τους σχεδόν 80.000 μίλια – κάτι που θα χρειαζόταν ο μέσος οδηγός περίπου έξι χρόνια – προτού δουν εξοικονόμηση από ένα EV.
Ωστόσο, μπορεί να αισθάνονται αυτάρεσκα πολλοί από αυτούς: οι εκπομπές άνθρακα αντισταθμίζονται μετά από μόλις 12.000 μίλια. Οι τιμές για τα νέα EV μειώνονται ήδη και τα κυβερνητικά κίνητρα και οι νέοι κανονισμοί θα κάνουν τα EV πιο ελκυστικά.
Πάντως, ορισμένες χώρες θα εξακολουθήσουν να επωφελούνται από τα ηλεκτρικά οχήματα περισσότερο από άλλες…