Πού τοποθετούν τις αποταμιεύσεις τους οι Ελληνες;

Μετά την οικονομική κρίση της εποχής των Μνημονίων, την πανδημία και τους ενεργούς πολέμους που απειλούν την οικονομική σταθερότητα, δεν είναι περίεργο που μία μεγάλη μερίδα Ελλήνων κεφαλαιούχων δείχνει να επιμένει στην αγορά κατοικίας, για μία πιο «σίγουρη» επένδυση. Παράλληλα, με την πτώση των επιτοκίων από την ΕΚΤ και τις τράπεζες να έχουν χάσει το ενδιαφέρον τους για τις προθεσμιακές καταθέσεις, μεγάλα ποσά αλλάζουν «σπίτι» και κατευθύνονται προς τις καλύτερες αποδόσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων. Μπορεί πολλούς να τους ενδιαφέρει το πώς θα κερδίσουν τα περισσότερα από την αξιοποίηση των αποταμιεύσεών τους, όμως, την ίδια ώρα, τα στοιχεία δείχνουν πως χιλιάδες επέλεξαν την τελευταία διετία να αγοράσουν και το νέο τους αυτοκίνητο, με την αγορά να καταγράφει αύξηση σχεδόν 30% στις νέες ταξινομήσεις.

 «Καταφύγιο»!

Τα στοιχεία του 2024 δείχνουν ότι και φέτος θα επιβεβαιωθεί ρεκόρ αγοραπωλησιών που, αν βγάλουμε τη χρονιά της πανδημίας, έχει «σερί» πενταετίας! Στις καθαρές πωλήσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, από το Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, το πρώτο εξάμηνο του 2024 πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 27.000 αγοραπωλησίες, συνολικής αξίας 2,52 δισ. ευρώ. Βλέποντας τα στοιχεία δεκαμήνου για τους έξι μεγαλύτερους δήμους της χώρας, βλέπουμε ότι υπάρχει μία μεσοσταθμική άνοδος των πράξεων κατά περίπου 87,6% από το 2021. Σε σύγκριση έτους, αρνητική είναι η εικόνα στον Δήμο Αθηναίων, όπου μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου φέτος έγιναν 3.027 πωλήσεις κατοικιών, έναντι 3.680 στο περσινό α’ δεκάμηνο.

Αποκέντρωση

Οι αγοραπωλησίες συνολικά αυξάνονται, όμως μειώνονται στο κέντρο της πρωτεύουσας, δείχνοντας μία στροφή στα προάστια και την περιφέρεια. Υπάρχει στροφή σε πιο τουριστικά μέρη, ειδικά στα νησιά, όπως και σε επενδύσεις όπου υπάρχει μεγαλύτερο περιθώριο ανάπτυξης (π.χ. Πειραιάς). Συνολικά σε όλη τη χώρα, το α΄εξάμηνο 2024, άλλαξαν χέρια περίπου 122.000 ακίνητα, ενώ συνολικά όλο το 2023 ήταν 169.375 και μέσα σε μόλις έξι μήνες, το 2024, έχει φτάσει ήδη το 72%. Σε όρους αξίας, όλο το 2023 η αξία ήταν περίπου 18 δισ. ευρώ, ενώ στο πρώτο εξάμηνο του 2024 είχαν ήδη φτάσει τα 11 δισ. ευρώ. Ενδιαφέρον ότι στο τέλος του έτους βλέπουμε παραδοσιακά μία άνοδο των πωλήσεων/μεταβιβάσεων, οπότε το 2024 έχει προοπτικές για επίδοση που μπορεί να γίνει νέο ιστορικό ρεκόρ!

Εντοκα Δημοσίου

Χιλιάδες στράφηκαν στα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου και το 2024, μετά την απελευθέρωση της πώλησης σε φυσικά πρόσωπα. Με αποδόσεις που έφτασαν μέχρι και το 4%, ήταν πολύ καλύτερη επιλογή από μία προθεσμιακή, αν και υπάρχει το όριο της αγοράς έως 15.000 ευρώ ανά ΑΦΜ. Ουσιαστικά είναι ένα δάνειο που κάνει ο ιδιώτης στο Δημόσιο με συγκεκριμένη λήξη και στο τέλος λαμβάνει πίσω το κεφάλαιο της επένδυσης, συν τους τόκους. Αν και στην αρχή έγινε το μεγάλο «μπαμ», η μείωση των επιτοκίων και η πτώση του πληθωρισμού είχαν και εδώ επιπτώσεις. Στην τελευταία δημοπρασία, στις 30 Οκτωβρίου, καταγράφηκε μείωση του επιτοκίου στο 2,63% από 2,84%. Υποβλήθηκαν συνολικές προσφορές ύψους 1,061 δισ. ευρώ, που υπερκάλυψαν το ζητούμενο ποσό κατά 2,12 φορές. Παραμένουν ελκυστική πρόταση, όμως ήταν πολύ πιο εύκολη επιλογή όταν το επιτόκιο έφτανε κοντά στο 4%. 

Υβριδικά οχήματα

Περισσότερα αυτοκίνητα αγόρασαν οι Ελληνες από το 2022, με τα νούμερα των νέων ταξινομήσεων (σύγκριση α΄ 9μήνων), να δείχνουν άνοδο της τάξης του 30,27%. Από τις 82.936 καινούργια επιβατικά που μπήκαν στη χώρα την περίοδο Ιανουαρίου -Σεπτεμβρίου 2022, φέτος βλέπουμε ότι έφτασαν τις 108.039, μία αύξηση κατά 25.103 οχήματα. Ενδιαφέρον ότι τον Σεπτέμβριο τα υβριδικά επιβατικά αυτοκίνητα αποτέλεσαν και πάλι την πρώτη επιλογή στις προτιμήσεις των καταναλωτών με 45,6%, ακολουθώντας στη δεύτερη θέση τα βενζινοκίνητα με 28,7%. Σημαντική διαφορά υπάρχει και στα φορτηγά κατά 7,53% ή 582 οχήματα, ενώ έκρηξη έχει γίνει στην κατηγορία των καινούργιων λεωφορείων που αυξήθηκαν κατά περίπου 365% ή κατά 595 σε απόλυτο αριθμό.

Γυρίζουν πλάτη στις προθεσμιακές

Πτωτικά κινείται το σύνολο των νέων προθεσμιακών καταθέσεων το 2024, καθώς οι κεφαλαιούχοι αναζητούν υψηλότερες αποδόσεις. Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, οι προθεσμιακές των νοικοκυριών μειώθηκαν τον Σεπτέμβριο κατά 182 εκατ. ευρώ, στα 37,192 δισ. ευρώ από 37,374 δισ. τον Αύγουστο. Συγκριτικά, με το 2023, όταν τον Σεπτέμβριο πέρσι ήταν στα 35,663 δισ. ευρώ, φαίνονται αυξημένες κατά 1,5 δισ. ευρώ, αλλά δεδομένων των μικρών αποδόσεων, οι αναλυτές της αγοράς εκτιμούν ότι θα συνεχιστεί η πτώση, όσο πέφτουν και τα επιτόκια. Με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προχωρά σε μειώσεις επιτοκίων οι τράπεζες έχουν ήδη αρχίσει να αναπροσαρμόζουν τα επιτόκια στα συγκεκριμένα προϊόντα, μειώνοντας είτε τη διάρκεια που μπορεί κάποιος να δεσμεύσει τα χρήματά του, με τις περισσότερες να έχουν ανώτατο όριο τους 12 μήνες, είτε μειώνοντας το επιτόκιο που προσφέρουν. Πλέον, το υψηλότερο είναι 1,7% από συστημική τράπεζα και περί το 2,2% από μικρότερη.

Ενδιαφέρον για αμοιβαία κεφάλαια

Η πτώση των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις έφερε σημαντική άνοδο στα αμοιβαία κεφάλαια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενωσης Θεσμικών Επενδυτών, το ενεργητικό της εγχώριας αγοράς αμοιβαίων κεφαλαίων διαμορφώθηκε σε 20,9 δισ. ευρώ την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου, καταγράφοντας άνοδο 0,36%. Τη μεγαλύτερη άνοδο κατέγραψαν τα μικτά αμοιβαία κεφάλαια κατά 1,55%, ενώ τη μεγαλύτερη πτώση σημείωσαν τα Μετοχικά Α.Κ. Δείκτη κατά 0,47%. Βεβαίως, πολλοί δεν μένουν μόνο στην εγχώρια αγορά, καθώς το 2024 είναι πολύ εύκολο ένας επενδυτής να ανοίξει τα «φτερά» του διεθνώς. Στο παιχνίδι έχουν μπει δυναμικά οι τέσσερις συστημικές, που έχουν δημιουργήσει νέα προϊόντα στα οποία προωθούν όσους αναζητούν ένα ασφαλές καταφύγιο για τα κεφάλαιά τους, που παράλληλα να έχει και αποδόσεις που να μην χάνουν κατά κράτος από τον πληθωρισμό. Τα αμοιβαία «νέου τύπου», που έβγαλαν οι τράπεζες από το 2022 και μετά, έχουν τακτή λήξη, συνήθως 2 έως 5 έτη και προσφέρουν αποδόσεις λίγο καλύτερες από τις προθεσμιακές. Αν και για αμοιβαία κεφάλαια, το 2 με 2,5% δεν θεωρείται καλή απόδοση, το προτιμούν αρκετοί καθώς υπάρχει εξασφάλιση του αρχικού κεφαλαίου. Αυτά τα προϊόντα φαίνεται να έχουν γίνει και η ατμομηχανή της κατηγορίας, καθώς από το τέλος του 2022 έως τα μέσα του 2024, το σύνολο της αγοράς έχει σχεδόν διπλασιαστεί.