Την Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου 2023, με αφορμή την πρόσκληση χρηματοδότησης συνολικού ύψους 30.000.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας προς τις περιφέρειες και τους δήμους, είχε πραγματοποιηθεί σύσκεψη στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, η οποία αφορούσε το εθνικό δίκτυο μονοπατιών. Στην πρόσκληση περιλαμβάνονταν: α) Έργα αναβάθμισης του υφιστάμενου δικτύου μονοπατιών, διαδρομών πεζοπορίας και ποδηλασίας, β) δημιουργία νέων μονοπατιών, διαδρομών πεζοπορίας και ποδηλασίας και γ) δημιουργία και βελτίωση των χώρων αναψυχής σε επιλεγμένα σημεία του δικτύου μονοπατιών.
«Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, διαθέτουμε ήδη ένα δίκτυο μονοπατιών, συνολικού μήκους περί τα 1.000 χιλιόμετρα και, πλέον, μέσα από την πρόσκληση, μπορούμε να διεκδικήσουμε πίστωση μέχρι και 4.000.000 ευρώ, έτσι ώστε να υπάρξει αναβάθμιση του εν λόγω υφιστάμενου δικτύου και, παράλληλα, σε συνεργασία με τους δήμους, να προταθούν και άλλα μονοπάτια, που θα συγκλίνουν στο ήδη υφιστάμενο δίκτυο της περιφέρειας», είχε δηλώσει ο τότε περιφερειάρχης, Παναγιώτης Νίκας.
Ωστόσο, έναν χρόνο μετά, αυτό που καταγράφεται είναι η απόλυτη αδράνεια. Το 2016, είχε ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός για τα μονοπάτια της Πελοποννήσου, ενώ το 2020, η περιφέρεια έδινε υποσχέσεις για οικονομική στήριξη του σχεδιασμού που υπήρχε, ώστε να ενισχυθεί και να δοθεί με αυτόν τον τρόπο μία ανάσα στις ορεινές περιοχές, οι οποίες βιώνουν άπειρα προβλήματα με τη διέλευση επισκεπτών που, υπό άλλες συνθήκες, θα είχαν επιλέξει να κάνουν χρήση των μονοπατιών.
Αργολίδα
Σήμερα, ο σχεδιαστής των μονοπατιών της Αργολίδας, Γιώργος Ελευθερίου, ανέφερε ότι «στο Ταμείο Ανάκαμψης είχαν προβλεφθεί μεγάλα κονδύλια γι’ αυτές τις δράσεις. Είναι καθαρά θέμα ενδιαφέροντος και τα τελευταία δύο χρόνια δεν υπήρξε. Από την εποχή του Πέτρου Τατούλη που εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για να γίνουν τέτοιες δράσεις σε πολλά σημεία της Πελοποννήσου με τη χρηματοδότηση μελετών, έκτοτε δεν υπήρξε καθόλου». Όπως είχε τονίσει και στο παρελθόν ο Γιώργος Ελευθερίου, «το σκεπτικό του σχεδιασμού των μονοπατιών της Αργολίδας ήταν να προσαρμοστεί και να κουμπώσει με τα μονοπάτια της Αρκαδίας της Κορινθίας. Τελικός στόχος ήταν να ενωθεί το θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου με την Αρχαία Ολυμπία».
Μέσα από τις διαδρομές αυτές, πέρα από τη σύνδεση με τους αρχαιολογικούς χώρους και τη γνώση της ιστορίας, ο επισκέπτης θα έχει την τύχη να γνωρίσει και τον πρωτογενή τομέα και τα προϊόντα που παράγει η περιοχή. Υπάρχουν οινοποιεία πολύ κοντά στους δρόμους του μονοπατιού, ενώ ο περαστικός θα βρει και άλλες μορφές γεωργικής παραγωγής. Το μονοπάτι αυτό συνδέει το Αρτεμήσιο με την Αρχαία Επίδαυρο και διασχίζει όλους τους αρχαιολογικούς χώρους. Περνά από Μυκήνες, Προσύμνη και το φαράγγι του Καραμπαμπά, ενώ έχει και δευτερεύοντες άξονες που οδηγούν σε κορυφές για να μπορεί κάποιος να έχει θέα τον Αργολικό κόλπο.
Αρκαδία
Από τη Στεμνίτσα της Αρκαδίας, ο Γιάννης Λαγός, που υπήρξε η κινητήριος δύναμη για να αποκτήσει η περιοχή τα πρώτα πιστοποιημένα μονοπάτια, μας μίλησε για τη δημιουργία της ΚοινΣΕπ, Menalon Trail, που αποτελεί ένα από τα λίγα πιστοποιημένα μονοπάτια στην Ευρώπη από το 2015. Το Menalon Trail, το οποίο καλύπτει 75 χλμ., διανύοντας οκτώ συνεχόμενες διαδρομές, διάρκειας από μιάμιση ώρα (Δημητσάνα – Ζυγοβίστι) έως έξι ώρες (Ζυγοβίστι – Ελάτη), διασχίζει εννέα ιστορικά χωριά της Γορτυνίας και έχει τοποθετημένα 3.500 σήματα και 14 μεγάλες ενημερωτικές ταμπέλες στους οικισμούς και σε κάποιους άλλους χώρους, όπως στα μοναστήρια. Δημιουργήθηκε από 100 εθελοντές χωρίς να ξοδέψει ούτε ένα ευρώ το ελληνικό δημόσιο, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Λαγός.
Μέσα από τις διαδρομές αυτές, πέρα από τη σύνδεση με τους αρχαιολογικούς χώρους και τη γνώση της ιστορίας, ο επισκέπτης θα έχει την τύχη να γνωρίσει και τον πρωτογενή τομέα της περιοχής
Φυσικά, η πορεία για τη δημιουργία του μονοπατιού και των διαδρομών ήταν ένας διαρκής αγώνας, με πολλά εμπόδια, που χρειάστηκε πολλή δύναμη για να ξεπεραστούν. Ο Γιάννης Λαγός ανέφερε ότι στην πρώτη συνάντηση είχε θέσει βέτο να μην μπουν εργολάβοι στα μονοπάτια, αφού ήταν δεδομένο ότι μετά από ένα εξάμηνο θα υπήρχε πρόβλημα και πρότεινε ένα σχήμα στο οποίο θα συμμετείχαν φορείς με άμεσο ενδιαφέρον για την υλοποίηση των μονοπατιών. Το πρώτο ποσό που διατέθηκε ήταν 1.010.000 ευρώ που, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Λαγός, «πρόκειται για ένα αστείο ποσό, αφού μόνο ο καθαρισμός των μονοπατιών κοστίζει 3 ευρώ το μέτρο. Η τελευταία πρόταση που καταθέσαμε μέσω της Αναπτυξιακής του ΠΑΡΝΩΝΑ για 1.730 χιλιόμετρα στην Πελοπόννησο είναι με πολύ χαμηλό κόστος και ελάχιστες παρεμβάσεις και κατατέθηκε στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) που είχε χρηματοδοτηθεί με 30 εκατ. ευρώ για τέτοιες δράσεις από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ακόμη περιμένουμε την απάντηση».
Οι οκτώ διαδρομές
Το μονοπάτι αξιοποιεί παλαιούς δρόμους ημιονηγών και ενώνει εννέα ιστορικά χωριά της Γορτυνίας, δημιουργώντας οκτώ συνεχόμενες διαδρομές μέτριας δυσκολίας. Το Μονοπάτι του Μαινάλου διατρέχει το φαράγγι του Λούσιου, το Δυτικό Μαίναλο, την Κοιλάδα του ποταμού Μυλάοντα και τα Γορτυνιακά βουνά
(www.menalontrail.eu).
Οι οκτώ διαδρομές είναι οι εξής:
1. Στεμνίτσα – Φαράγγι Λούσιου – Δημητσάνα (12,5 χλμ., 4 ώρες και 45 λεπτά).
2. Δημητσάνα – Ζυγοβίστι (3,7 χλμ., 1 ώρα και 30 λεπτά).
3. Ζυγοβίστι – Ελάτη (16,8 χλμ., 6 ώρες).
4. Ελάτη – Βυτίνα (8,5 χλμ., 2 ώρες και 45 λεπτά).
5. Βυτίνα – Νυμφασία (5,5 χλμ., 1 ώρα και 45 λεπτά).
6. Νυμφασία – Μαγούλιανα (8,8 χλμ., 3 ώρες και 30 λεπτά).
7. Μαγούλιανα – Βελτεσινίκο (6,8 χλμ., 2 ώρες και 15 λεπτά).
8. Βαλτεσινίκο – Λαγκάδια (13,8 χλμ., 5 ώρες).
