Την οικονομική ενίσχυση των μελισσοκόμων της Μεσσηνίας λόγω των πολλαπλών πληγμάτων που έχουν δεχθεί λόγω της κλιματικής κρίσης, αλλά και την ανάγκη να τεθεί σε λειτουργία ένα νέο ηλεκτρονικό σύστημα για την ελληνική μελισσοκομία, ζήτησε με ερώτησή του από την κυβέρνηση ο βουλευτής Μεσσηνίας Περικλής Μαντάς.
Σύμφωνα με τον κ. Μαντά, η μελισσοκομία τόσο στην Ελλάδα όσο και ειδικά στη Μεσσηνία έχει πλέον φθίνουσα πορεία, με τις κυριότερες αιτίες να σχετίζονται με την κλιματική κρίση και τις συνθήκες ανομβρίας και ξηρασίας, αλλά και εξαιτίας των πυρκαγιών που καταστρέφουν χρήσιμη για τις μέλισσες βλάστηση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Από την άλλη μεριά, τα ακραία καιρικά φαινόμενα του χειμώνα με τις ιδιαίτερα έντονες βροχοπτώσεις προκαλούν επίσης υπολογίσιμες ζημιές και θέτουν σε εφαρμογή μια αλυσίδα αρνητικών επιπτώσεων και για άλλα γεωργικά προϊόντα που σχετίζονται με τη μελισσοκομία.
Όπως σημειώνει ο βουλευτής, αποτέλεσμα αυτών των συνθηκών είναι πλέον να «έχει επηρεαστεί αρνητικά η αφθονία και ανθοφορία των φυτών» και όλο και περισσότεροι μελισσοκόμοι «να μη μπορούν να βασιστούν στη διαθεσιμότητα φυσικής τροφής και να βρίσκονται σε μια διαρκή αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων, οι οποίες όμως δυστυχώς γίνονται όλο και λιγότερες».
Ο κ. Μαντάς πραγματοποιεί επίσης αναφορά στην έλλειψη ηλεκτρονικής πλατφόρμας και ολοκληρωμένης κρατικής εποπτείας για τον μελισσοκομικό κλάδο και κάνει λόγο για «επιτήδειους οι οποίοι δηλώνουν ψευδώς την ύπαρξη μελισσιών τους σε περιοχή που μόλις έχει πληγεί από πυρκαγιά ή κάποια άλλη φυσική καταστροφή, διεκδικώντας πρόσβαση σε κρατική αποζημίωση που κανονικά δεν δικαιούνται». Κατά τον βουλευτή, η παράνομη αυτή πρακτική προκαλεί πολλαπλά προβλήματα, οδηγώντας τόσο στην οικονομική ζημιά του Δημοσίου και την παραποίηση των στοιχείων των αποζημιώσεων, όσο και στη στρέβλωση της αγοράς και την ανάπτυξη συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος όσων διακινούν τα προϊόντα τους με νόμιμο και διαφανή τρόπο.
Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Μαντάς τονίζει ότι «η άμεση οικονομική στήριξη των μελισσοκόμων αποτελεί αδήριτη ανάγκη και ζήτημα επιβίωσης για έναν ολόκληρο κλάδο», ενώ η θέση σε λειτουργία «μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τον μελισσοκομικό κλάδο, στην οποία οι παραγωγοί θα έχουν την υποχρέωση να δηλώνουν τις μετακινήσεις των μελισσιών τους» ως προϋπόθεση για τη λήψη αποζημίωσης, θα βοηθήσει στην πάταξη της παρανομίας και στον εξορθολογισμό της αγοράς.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:
Αθήνα, 11/11/2024
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κων/νο Τσιάρα
Θέμα: «Οικονομική στήριξη μελισσοκόμων λόγω κλιματικής κρίσης –δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τη μελισσοκομία»
Αξιότιμε κύριε υπουργέ,
Ως γνωστόν ο κλάδος της μελισσοκομίας αποτελεί έναν ιδιαίτερα παραγωγικό κλάδο της ελληνικής αγροτικής οικονομίας, με πολύ μεγάλη συνεισφορά στη δημιουργία προϊόντων που σχετίζονται με την ανθρώπινη ευζωία, αλλά και με σημαντική συμμετοχή στα οικονομικά μεγέθη του πρωτογενή μας τομέα. Δυστυχώς όμως τα τελευταία χρόνια, ο μελισσοκομικός κλάδος ειδικά στη Μεσσηνία πλήττεται από μια σειρά από εξωγενείς παράγοντες που οδηγούν σε σταδιακή παρακμή της παραγωγής και θέτουν σε διαρκώς αυξανόμενο κίνδυνο τον βιοπορισμό των Μεσσήνιων μελισσοκόμων.
Κύρια αιτία της σημερινής φθίνουσας πορείας αποτελούν οι συνθήκες αυξημένης ξηρασίας και ανομβρίας που πλέον επικρατούν με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα, επηρεάζοντας αρνητικά την αφθονία και ανθοφορία των φυτών και περιορίζοντας δραστικά τις διαθέσιμες πηγές νέκταρ και γύρης για τα μελίσσια. Αποτέλεσμα είναι σήμερα όλο και περισσότεροι παραγωγοί να μη μπορούν να βασιστούν στη διαθεσιμότητα φυσικής τροφής και να βρίσκονται σε μια διαρκή αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων, οι οποίες όμως δυστυχώς γίνονται όλο και λιγότερες, δεδομένου ότι οι καταστροφές στη βλάστηση και στα δένδρα λόγω υψηλών θερμοκρασιών, ξηρασίας και πυρκαγιών ειδικά κατά τους θερινούς μήνες, είναι πραγματικά πολύ μεγάλες.
Από την άλλη μεριά κατά τους χειμερινούς μήνες, ακραία καιρικά φαινόμενα με ιδιαίτερα έντονες βροχοπτώσεις απειλούν εξίσου τη μελισσοκομική παραγωγή. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα προκαλούνται μεγάλες και υπολογίσιμες ζημιές που οδηγούν στη δραστική μείωση του πληθυσμού των μελισσών, αλλά και δημιουργούν μια αλυσίδα αρνητικών επιπτώσεων και επιβαρύνσεων σε γεωργικά προϊόντα που σχετίζονται με τη μελισσοκομία, όπως είναι και η ελαιοκαλλιέργεια.
Την ίδια στιγμή, η μη ύπαρξη ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τον μελισσοκομικό κλάδο, μέσω της οποίας οι μελισσοκόμοι θα είχαν τη δυνατότητα να δηλώνουν προκαταβολικά τις μετακινήσεις των μελισσιών τους ανά τη χώρα, έχει οδηγήσει στην εμφάνιση φαινομένων στρέβλωσης της αγοράς. Πολλές άλλωστε είναι οι καταγγελίες που γίνονται για επιτήδειους οι οποίοι δηλώνουν ψευδώς την ύπαρξη μελισσιών τους σε περιοχή που μόλις έχει πληγεί από πυρκαγιά ή κάποια άλλη φυσική καταστροφή, διεκδικώντας πρόσβαση σε κρατική αποζημίωση που κανονικά δεν δικαιούνται.
Με τον τρόπο αυτό, αφενός ένα μέρος της κρατικής στήριξης δεν διοχετεύεται με ορθό και δίκαιο τρόπο, υπονομεύεται η αποτελεσματικότητά της, ζημιώνεται οικονομικά το Δημόσιο και παραποιούνται τα στοιχεία σχετικά με τις αποζημιώσεις που ήδη δίνονται. Αφετέρου προκαλούνται στρεβλώσεις των τιμών σε μια σειρά προϊόντων που έχουν ως βάση το ελληνικό μέλι, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ανάπτυξης αθέμιτου ανταγωνισμού και καταστρατηγείται το πλαίσιο ομαλής και εύρυθμης λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς.
Με βάση τα ανωτέρω, γίνεται εμφανές ότι οι Έλληνες μελισσοκόμοι βρίσκονται αντιμέτωποι με ιδιαίτερα δύσκολες και απαιτητικές συνθήκες, οι οποίες θέτουν μετ’ επιτάσεως μεγάλα και σημαντικά ζητήματα επιβίωσης για τους περισσότερους από αυτούς. Από τη μια πλευρά, οι διαθέσιμοι μηχανισμοί του τομεακού προγράμματος μελισσοκομίας για την οικονομική στήριξη του κλάδου δυστυχώς δεν επαρκούν. Και από την άλλη πλευρά, η έλλειψη ολοκληρωμένης κρατικής εποπτείας σχετικά με τις αποζημιώσεις που ήδη δίνονται λόγω φυσικών καταστροφών, ευνοεί την ανάπτυξη παράνομων κερδοσκοπικών πρακτικών, οι οποίες πλήττουν πρωτίστως όσους διακινούν τα προϊόντα τους με νόμιμο και διαφανή τρόπο.
Σε αυτή τη συγκυρία, η άμεση οικονομική στήριξη των μελισσοκόμων αποτελεί αδήριτη ανάγκη και ζήτημα επιβίωσης για έναν ολόκληρο κλάδο που φημίζεται για την παραγωγή μοναδικών και κορυφαίων ποιοτικά προϊόντων που διαφημίζονται και εξάγονται σε πάρα πολλά μέρη του πλανήτη. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη και θέση σε λειτουργία μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τον μελισσοκομικό κλάδο, στην οποία οι παραγωγοί θα έχουν την υποχρέωση να δηλώνουν τις μετακινήσεις των μελισσιών τους, θα συνεισφέρει καταλυτικά στην πάταξη της παρανομίας και στον εξορθολογισμό της σχετικής αγοράς.
Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάσθε:
- Εξετάζεται από το υπουργείο σας η δυνατότητα οικονομικής στήριξης των Μεσσήνιων μελισσοκόμων που πλήττονται από καιρικά φαινόμενα άμεσα σχετιζόμενα με την κλιματική κρίση;
- Σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί η κυβέρνηση για τη θέσπιση ένας σταθερού και μόνιμου μηχανισμού αποζημιώσεων λόγω της κλιματικής κρίσης για την ελληνική μελισσοκομία;
- Σχεδιάζει η κυβέρνηση την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τον μελισσοκομικό κλάδο, μέσω της οποίας θα υπάρχει η υποχρέωση δήλωσης μετακίνησης μελισσιού ως προϋπόθεση για τη χορήγηση κρατικής αποζημίωσης λόγω φυσικής καταστροφής;
- Θα υπάρξει πρόγραμμα στήριξης των μελισσοκόμων για την ανανέωση του εξοπλισμού τους και των υποδομών που χρησιμοποιούν, με στόχο την ουσιαστική αύξηση της παραγωγής;
- Σε ποιες άλλες ενέργειες σκοπεύει να προβεί το υπουργείο σας προκειμένου να ενισχύσει αποτελεσματικά τους Έλληνες μελισσοκόμους;
Ο ερωτών βουλευτής
Περικλής Π. Μαντάς
Βουλευτής Μεσσηνίας