Στη χώρα που υπάρχει ο όρος «karoshi», που στα ελληνικά μεταφράζεται ως «θάνατος από υπερβολική εργασία», η κυβέρνηση μελετά το ενδεχόμενο της υιοθέτησης της τετραήμερης εργασίας.
Οι Ιάπωνες πεθαίνουν από την υπερβολική δουλειά
Δεδομένου ότι ο ενεργός εργασιακός πληθυσμός αναμένεται να μειωθεί κατά 40% σε 45 εκατομμύρια άτομα το 2065 (από 74 εκατομμύρια που είναι σήμερα) στην Ιαπωνία, μέλη της κυβέρνησης θεωρούν ότι η αλλαγή αυτής της νοοτροπίας είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση ενός βιώσιμου εργατικού δυναμικού εν μέσω του μειωμένου ποσοστού γεννήσεων.
Χαρακτηριστικό του τι συμβαίνει στη νησιώτικη χώρα της Ανατολής, είναι ότι η Ιαπωνία έχει τουλάχιστον 54 θανάτους από υπερβολική εργασία το χρόνο, που οφείλονται σε καρδιακές προσβολές.
Η ιαπωνική κυβέρνηση εξέφρασε για πρώτη φορά την υποστήριξή της για τετραήμερη εργασία το 2021 σύμφωνα με το δημοσίευμα του Independent, με τους νομοθέτες να εγκρίνουν την ιδέα. Ωστόσο, αυτή η πρακτική άργησε να εφαρμοστεί.
Μόλις το 8% των εταιρειών στην Ιαπωνία επιτρέπουν στους υπαλλήλους να παίρνουν τρεις ή περισσότερες ημέρες άδεια την εβδομάδα, ενώ το 7% δίνει στους εργαζομένους τους τη νόμιμη άδεια μιας ημέρας, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Πρόνοιας.
Με φόντο τη μείωση του ενεργού προσωπικού ως το 2065 και ελπίζοντας να δημιουργήσει περισσότερους υπαλλήλους, ειδικά μεταξύ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια εκστρατεία «μεταρρύθμισης του τρόπου εργασίας» που προωθεί λιγότερες ώρες και άλλες ευέλικτες ρυθμίσεις μαζί με όρια υπερωριών και ετήσια άδεια μετ’ αποδοχών.
Το υπουργείο Εργασίας της Ιαπωνίας άρχισε πρόσφατα να προσφέρει δωρεάν συμβουλές, επιχορηγήσεις και μια αυξανόμενη βιβλιοθήκη επιτυχημένων ιστοριών ως περαιτέρω κίνητρο.
Ατελείωτες υπερωρίες
«Με την υλοποίηση μιας κοινωνίας στην οποία οι εργαζόμενοι μπορούν να επιλέξουν από μια ποικιλία τρόπων εργασίας με βάση τις περιστάσεις τους, στοχεύουμε να δημιουργήσουμε έναν ενάρετο κύκλο ανάπτυξης και διανομής και να επιτρέψουμε σε κάθε εργαζόμενο να έχει μια καλύτερη προοπτική για το μέλλον», αναφέρει μια ιστοσελίδα του υπουργείου σχετικά με την εκστρατεία «hatarakikata kaikaku», η οποία μεταφράζεται σε «καινοτομία στον τρόπο που εργαζόμαστε».
Η επίσημη υποστήριξη της κυβέρνησης για μια καλύτερη ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής αντιπροσωπεύει μια αξιοσημείωτη αλλαγή στην Ιαπωνία, μια χώρα της οποίας η φημισμένη κουλτούρα εργασιομανίας συχνά πιστώνεται για την εθνική ανάκαμψη και την οικονομική ανάπτυξη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι πολλές ώρες είναι ο κανόνας για την Ιαπωνία, παρόλο που το 85% των εργοδοτών αναφέρει ότι δίνει στους εργαζομένους του δύο ημέρες άδεια την εβδομάδα και υπάρχουν νομικοί περιορισμοί στις υπερωρίες, οι οποίες αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τα εργατικά συνδικάτα και αναφέρονται αναλυτικά στις συμβάσεις. Το φαινόμενο της υπερωρίας χωρίς αποζημίωση όμως υπάρχει και εκεί.
«Η άποψη στην Ιαπωνία ήταν: Είσαι cool όσο περισσότερες ώρες εργάζεσαι, κάνοντας δωρεάν υπερωρίες», δήλωσε στον Independent ο Kanako Ogino, πρόεδρος του Ομίλου NS με έδρα το Τόκιο γελώντας. «Αλλά δεν υπάρχει όνειρο σε μια τέτοια ζωή».
