Μια σημαντική έκθεση με σπουδαία έργα τέχνης άνοιξε τις πύλες της στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας στο φιλότεχνο κοινό της πόλης και όχι μόνο. Η έκθεση με τίτλο: «Έργα από την πολύτιμη συλλογή της Πινακοθήκης Ευάγγελου Αβέρωφ του Μετσόβου στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας. Ένα συνοπτικό πανόραμα της νεοελληνικής τέχνης», εγκαινιάστηκε το Σάββατο 19 Οκτωβρίου, παρουσία του πρώην Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά.
Πρόκειται για την ετήσια έκθεση του Δήμου Καλαμάτας και του Εικαστικού Τομέα της Κ.Ε. Φάρις, η οποία για πρώτη φορά παρουσιάζει στην Καλαμάτα 45 αντιπροσωπευτικά έργα της συλλογής του Ευάγγελου Αβέρωφ, τα οποία θα αποκαλύψουν τον πλούτο των κατακτήσεων, σημαντικών και καταξιωμένων καλλιτεχνών, από τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα έως τις αρχές του 21ου αιώνα.
Ανάμεσα τους εκτίθενται έργα των: Διονύσιου Τσόκου «Βάρκα Ελλήνων», Νικηφόρου Λύτρα «Ο Κελδερήμ – Τζελεπής», Νικόλαου Γύζη «Προσωπογραφία Γεωργίου Νάζου», Περικλή Πανταζή «Προετοιμασία της γιορτής», Κωνσταντίνου Παρθένη «Προσωπογραφία Γεωργίου Μ. Αβέρωφ», Πάρι Πρέκα «Προσωπογραφία Ευάγγελου Αβέρωφ Τοσίτσα», Αλέκου Φασιανού «Μια Ζεστή Μέρα», Μανώλη Χάρου «Ελληνικό Φως», Γιώργου Ρόρρη «Πορτρέτο Τατιάνας Α.» και Γιάννη Αδαμάκου «Αναφορά στο Έργο “Μετά το Χιόνι”».
Προλογίζοντας την εκδήλωση ο Παναγιώτης Λαμπρινίδης, Καλλιτεχνικής Διευθυντής του Εικαστικού Τομέα της Κ.Ε. Φάρις Δήμου Καλαμάτας, μίλησε για έναν «πραγματικό θησαυρό», όπου «η τέχνη παίρνει το λόγο» με «δημιουργίες καινοτομίας και έκφρασης» που φανερώνουν τον «μόχθο». Τονίζοντας πως «η Καλαμάτα αξίζει να έχει έναν ζωντανό χώρο πολιτισμού» και πως η τέχνη είναι μια δύναμη ικανή να μεταμορφώνει και τους τόπους ο κ. Λαμπρινίδης επισήμανε πως η Καλαμάτα πλέον αποτελεί σημείο αναφοράς στις εικαστικές τέχνες.
Η Καλαμάτα αναδεικνυόμενη σε κύτταρο πολιτισμού φιλοξενεί μια σπουδαία έκθεση τα έργα της οποίας έχουν μεγάλη καλλιτεχνική αξία και σημασία. Στον σπουδαίο ευπατρίδη πολιτικό και άνθρωπο, Ευάγγελο Αβέρωφ αναφέρθηκε κατά την ομιλία του Δήμαρχος Καλαμάτας Θανάσης Βασιλόπουλος, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Ο Δήμος Καλαμάτας και η Κοινωφελής Επιχείρησης “Φάρις”, ο εικαστικός τομέας του Δήμου μας, συνεχίζουν μια παράδοση που έχει οικοδομήσει με συνέπεια τα τελευταία χρόνια. Μια παράδοση που έρχεται να ενισχύσει το πολιτιστικό αποτύπωμα της περιοχής μας μέσα από τη φιλοξενία εδώ στην Καλαμάτα, την πόλη του πολιτισμού, σπουδαίων εκθέσεων με πανελλήνια αναφορά. Εκθέσεις που προσελκύουν το ενδιαφέρον καλλιτεχνών ανθρώπων των γραμμάτων και του πολιτισμού καθώς και των φιλότεχνων συμπολιτών μας, εκθέσεις που περιλαμβάνουν έργα τέχνης σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών. Φέτος, η Καλαμάτα φιλοξενεί 45 αντιπροσωπευτικά έργα νεοελληνικής τέχνης της συλλογής του Ευάγγελου Αβέρωφ προσφέροντας τη δυνατότητα και την ευκαιρία στο φιλότεχνο κοινό να θαυμάσει από κοντά έργα σπουδαίας καλλιτεχνικής αξίας μια έκθεση με υπέροχα έργα από την πολύτιμη συλλογική του ευπατρίδη του σπουδαίου πολιτικού, του διανοούμενου με την πολυδιάστατη προσφορά Ευάγγελου Αβέρωφ.»
Ο πρώην Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, εγκαινιάζοντας την Έκθεση, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η σημερινή έκθεση της πινακοθήκης του Ευάγγελου Αβέρωφ Σεβασμιότατε, κύριε Δήμαρχε, αγαπητή Τατιάνα, εδώ στην Καλαμάτα μας, είναι για μένα ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα. Είναι πραγματικά άξια συγχαρητηρίων για την πρωτοβουλία αυτή τόσο η Δημοτική μας Αρχή όσο και το Ίδρυμα Αβέρωφ το οποίο ιδιαίτερα θα ήθελα να ευχαριστήσω για την προσφορά του στην εικαστική ζωή της χώρας. Στην πραγματικότητα, μέσω της μοναδικής αυτής έκθεσης δίνεται η δυνατότητα στην περιήγηση της νεοελληνικής ιστορίας της τέχνης και αυτό είναι ένα γεγονός και το στοιχείο της ανάδειξης που ενέχει και του σχηματισμού που δημιουργεί μέσα από τους πίνακες, σταδιακά μας δείχνει την εθνική μας ταυτότητα μετά την Απελευθέρωση του ‘ 21. Διότι στις πινελιές των μεγάλων μας ζωγράφων καθρεφτίζεται η πορεία του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, ο αξιακός μας χάρτης και η σφυρηλάτηση της εθνικής συνείδησης από τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα.
Γιατί; Διότι οι τεράστιες καλλιτεχνικές προσωπικότητες έργα των οποίων εκτίθενται απόψε στην Καλαμάτα αντιπροσωπεύουν όλα τα δημιουργικά ρεύματα από την αυστηρή τεχνοτροπικά Σχολή του Μονάχου και την Ηθογραφία τον Νεοκλασικισμό, τον Ρομαντισμό, τον Ρεαλισμό αλλά και τον Εξπρεσιονισμό, τον Συμβολισμό, τον Ίμπρεσιονισμό, την Αφαίρεση και τον Υπερεαλισμό και βέβαια τον ιδρυτή της εθνικής εικαστικής μας ταυτότητας τον Κωνσταντίνο Παρθένη και τους διαδόχους του. Κι αυτή είναι ακριβώς η ιδιαίτερη σημαντική παράμετρος της σημερινής έκθεσης. Το εύρος δηλαδή το πολιτιστικό, η εικαστική πολυφωνία, ο πλουραρισμός της νεοελληνικής τέχνης που στην ουσία αποτελούν τη συλλογή Αβέρωφ.
Μου είπε ο Δήμαρχος να είμαι σύντομος, δεν μπορώ όμως να μην πω ότι αυτός ο μεγάλος Έλληνας ο Ευάγγελος Αβέρωφ υπήρξε ένας σύγχρονος Έλλην πολίτης με την Ελληνική σημασία του όρου. Γιατί ο Αβέρωφ πέρα από την τεράστια, ως πνευματικός άνθρωπος, πολιτιστική του προσφορά και ως προσωπικότητα υπηρέτησε και την πολιτική. Ήταν πράγματι ένας ευπατρίδης όπως τον είπε ο Δήμαρχος. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό και θέλω να το καταθέσω εδώ αυτό απόψε, καθώς όπως ξέρετε με τίμησε ιδιαίτερα με τη φιλία του. Η πολυσχιδής προσωπικότητά του για μένα απετέλεσε και αποτελεί ένα μάθημα ζωής.
Με αυτή λοιπόν την έκθεση η Καλαμάτα μας συνεχίζει την πρωτοποριακή της πορεία στον πολιτισμό. Μια πορεία που έχει ξεκινήσει εδώ και κάποια χρόνια και συνεχίζεται με τόλμη, με δημιουργικότητα και με μια αδιάλειπτη τάση καθιέρωσης της πόλης μας ως επιδραστικής στα πολιτιστικά και καλλιτεχνικά δρώμενα της πατρίδας μας. Κι αυτό πρέπει να είναι άλλωστε και ο μεγάλος στόχος μας που είναι και επιτεύξιμο. Αυτή η έκθεση λοιπόν πρέπει να γίνει κτήμα όλων των Μεσσηνίων αλλά και επισκεπτών από άλλους νόμους. Είμαι βέβαιος ότι θα σαγηνεύσει τις καρδιές όλων μας. Για μια ακόμα φορά εκφράζω τις θερμές ευχαριστίες μας στο Ίδρυμα Αβέρωφ και τα συγχαρητήριά μου στον φίλο Δήμαρχο Καλαμάτας».
Στη συνέχεια, η Τατιάνα Αβέρωφ, πρόεδρος του Ιδρύματος Αβέρωφ εξέφρασε την χαρά της για την παρουσίαση της έκθεσης στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα καλώντας τον κόσμο να επισκεφθεί το ίδρυμα και να δει από κοντά τα χιλιάδες έργα που περιλαμβάνει. Ανέφερε σε σύντομη παρέμβασή της: «Η Καλαμάτα είναι η 10η πόλη όπου ταξιδεύει η πινακοθήκη Αβέρωφ. Έχουμε πάει σχεδόν σε όλες τις πόλεις από Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Χανιά, Βόλο, έτσι μικρές ενότητες. εδώ απόψε θα τα δείτε μια πολύ ωραία παρουσίαση 45 έργων εάν έρθετε στο Μέτσοβο θα δείτε όλη την συλλογή που αριθμεί 200 έργα ήτανε τα αρχικά της συλλογής Ευάγγελου Αβέρωφ και σήμερα, δεν εκτίθενται όλα συγχρόνως βέβαια, τα έργα είναι περίπου 1000 συνολικά. Η συλλογή έχει επεκταθεί από τα πρώτα χρόνια της ελληνικής τέχνης μέχρι και σημερινά έργα. Αυτή τη στιγμή μάλιστα αν αποφασίσετε να έρθετε θα δείτε μόνο τους δύο από τους τρεις ορόφους, γιατί στον τρίτο -κάτω – όροφο έχουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση σε Πίτερ Μπλέικ που είναι ο πασίγνωστος ανά την υφήλιο «πατέρας» της ποπ αρτ, «νονός» της ποπ αρτ στην Αγγλία, σε συνομιλία με τον Σταύρο Κοτσιρέα που είναι ένας πολύ λιγότερο γνωστός Έλληνας καλλιτέχνης, αλλά η εμπειρία είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Γενικά κάθε χρόνο κάνουμε κάποια έκθεση πέρα από τα έργα της μόνιμης συλλογής που είναι πάντα ανοιχτά για το κοινό.»
Κλείνοντας, ο Τάκης Μαυρωτάς, επιμελητής της έκθεσης σημείωσε ότι «Ο Δήμος Καλαμάτας για μια ακόμη φορά φέρνει τους φιλότεχνους μυημένους και μη αντιμέτωπους με την μεγάλη τέχνη. Με την έκθεση που σήμερα εγκαινιάζει ο πρώην Πρωθυπουργός κύριος Αντώνης Σαμαράς με 45 αριστουργήματα. Πρόκειται για μια συνοπτική αλλά αντιπροσωπευτική πτυχή της Νεοελληνικής Ζωγραφικής από τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα έως τις αρχές του 21ου όπου αναδύεται η ξεχωριστή της αξία και σημασία στον ευρωπαϊκό πολιτισμό.»
Τα σημαντικά έργα των Γύζη, Λύτρα, Βολανάκη, Ιακωβίδη, Πανταζή, Παρθένη, Οικονόμου, Βυζάντιου, Γκίκα, Τέτση, Φασιανού, Ρόρρη, Σπηλιόπουλου, Αδαμάκου, Χάρου και Μανουσάκη θαύμασαν από κοντά ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας κ.κ. Χρυσόστομος, οι Βουλευτές Μεσσηνίας Μίλτος Χρυσομάλλης και Περικλής Μαντάς, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Δημήτρης Πτωχός, ο τ. υπουργός Βασίλης Μιχαλολιάκος, ο επιχειρηματίας Αχιλλέας Κωνσταντακόπουλος, εκ μέρους του Ιδρύματος Καρέλια η Σύλβια Καρέλια, ο κ. Σωτήρης Ιωάννου, ο κ. & η κα Αλέξανδρου Ιωάννου, ο πρώην πρύτανης Α.Σ.Κ.Τ. Μάριος Σπηλιόπουλος, ο Γιώργος Ρόρρης, η ομότιμη καθηγήτρια της Α.Σ.Κ.Τ. Βίκυ Τσαλαματά, η ζωγράφος Έλλη Κελεμένδρη, ο συλλέκτης Γιάννης Κονταξόπουλος, ο κ. Αλέξανδρος Λιακόπουλος, ο κ.& η κα Γιάννη Βλάχου, ο κ. & η κα Νάσου Μιχελή, ο κ. Θανάσης Κυρατσούς, ο Πρόεδρος ΕΟΔΑΣΑΑΜ Γεώργιος Δριτσάκος, ο κ. Περικλής Σπάτουλας, ο κ. Γιάννης Βογανάτσης, ο Αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου Βασίλης Παππαδάς, ο Αντιεισαγγελέας Εφετών Καλαμάτας Ηλίας Κωνσταντόπουλος, ο Διοικητής 4ης Μεραρχίας Πεζικού Υποστράτηγος Απόστολος Τσουλουβής, ο Πρόεδρος Επιμελητηρίου Μεσσηνίας Βαγγέλης Ξυγκώρος, ο Γενικός Γραμματέας ΚΕΔΕ Δημήτρης Καφαντάρης, ο κ. & η κα Κυριάκου Νικολούδη, η κα Μπέτυ Καρατζά κ.ά.