Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για τη φοιτήτρια που συνελήφθη στο Ιράν επειδή έμεινε με τα εσώρουχά της, καθώς ενδέχεται να υποβληθεί σε βασανιστήρια, αφού μεταφέρθηκε από τις αρχές σε ψυχιατρική κλινική.
Σύμφωνα με τον Guardian, η Διεθνής Αμνηστία αναφέρει ότι διαθέτει στοιχεία για το ιρανικό καθεστώς, το οποίο φέρεται να χρησιμοποιεί ηλεκτροσόκ, βασανιστήρια, ξυλοδαρμούς και χημικές ουσίες σε διαδηλωτές και πολιτικούς κρατούμενους που μεταφέρονται σε κρατικά ψυχιατρικά ιδρύματα αφού χαρακτηρίζονται ψυχικά ασταθείς. Είπε ότι η κατάσταση που αντιμετώπιζε η νεαρή γυναίκα ήταν «ανησυχητική».
Το Κέντρο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ιράν (CHRI) χαρακτήρισε τη μεταφορά της φοιτήτριας σε άγνωστη ψυχιατρική εγκατάσταση ως «απαγωγή», λέγοντας ότι η χρήση αναγκαστικής μεταφοράς διαδηλωτών κατά του καθεστώτος σε ψυχιατρικές εγκαταστάσεις χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο για τη φίμωση των διαφωνούντων.
«Οι ιρανικές αρχές χρησιμοποιούν συστηματικά την ακούσια ψυχιατρική νοσηλεία ως εργαλείο καταστολής της διαφωνίας, χαρακτηρίζοντας τους διαδηλωτές ως ψυχικά ασταθείς για να υπονομεύσουν την αξιοπιστία τους», δήλωσε ο Hadi Ghaemi, εκτελεστικός διευθυντής του CHRI.
«Η μεταφορά ατόμων που συμμετέχουν σε ειρηνικές διαμαρτυρίες σε ψυχιατρικά νοσοκομεία δεν αποτελεί μόνο μια πράξη αυθαίρετης κράτησης αλλά και μια μορφή απαγωγής. Η πρακτική αυτή είναι μια κατάφωρα παράνομη κίνηση για την απαξίωση των ακτιβιστών, χαρακτηρίζοντάς τους ψυχικά ασταθείς», αναφέρεται.
Καταγγελίες για συστηματικούς βασανισμούς διαδηλωτών στο Ιράν
Υπήρξαν αρκετές άλλες περιπτώσεις διαδηλωτών που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» και οι οποίοι επίσης μεταφέρθηκαν σε ψυχιατρικά νοσοκομεία μετά τη σύλληψή τους.
Ο Saman Yasin, γνωστός Κούρδος ράπερ, μεταφέρθηκε από τις αρχές στο ψυχιατρικό νοσοκομείο Aminabad της Τεχεράνης μετά τη σύλληψή του σε διαδήλωση το 2022, όπου φέρεται να βασανίστηκε και να εξαναγκάστηκε σε ομολογία. Πέρασε δύο χρόνια στη φυλακή προτού αποφυλακιστεί με ιατρική άδεια τον περασμένο μήνα.
Μια πηγή που βρίσκεται κοντά στον Γιασίν δήλωσε στον Guardian: «Ο Σαμάν ήταν δεμένος στο κρεβάτι του ψυχιατρικού κέντρου σε σταυροειδή στάση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Του χορήγησαν ηρεμιστικά σε υψηλές δόσεις και παρά την αναισθησία, τα δεσμά στα χέρια και τα πόδια του δεν αφαιρέθηκαν».
Τον Οκτώβριο του 2023, η Roya Zakeri, μια νεαρή Ιρανή που βιντεοσκοπήθηκε να φωνάζει συνθήματα κατά του καθεστώτος, χαρακτηρίστηκε από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ως ψυχικά άρρωστη και μεταφέρθηκε στην πτέρυγα γυναικών του ψυχιατρικού νοσοκομείου Razi.
Άνθρωποι από το περιβάλλον της οικογένειάς της είπαν στη Guardian ότι της έκαναν ένεση με υπνωτικά, της επιτέθηκαν σωματικά και της αλυσόδεσαν τα χέρια και τα πόδια.
Η Azam Jangravi, ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δήλωσε ότι οι ιρανικές αρχές την πίεσαν να υπογράψει δήλωση που έλεγε ότι είχε προβλήματα ψυχικής υγείας, αφού το 2018 κυκλοφόρησαν ευρέως φωτογραφίες της που την έδειχναν να ανεμίζει το χιτζάμπ της πάνω από το κεφάλι της σε δρόμο της Τεχεράνης.
«Όταν με ανέκριναν, με κατηγόρησαν ότι είμαι κατάσκοπος», είπε. «Ήθελαν να γράψω μια ομολογία στην οποία να δηλώνω ότι μετάνιωσα για τη διαμαρτυρία μου και ότι το έκανα επειδή δεν ήμουν καλά ψυχικά. Δεν την υπέγραψα», ανέφερε η ίδια.
Παράλληλα, συνέχισε: «Μας κοροϊδεύουν συνεχώς κατά τη διάρκεια των ανακρίσεων αναφέροντας τα παραδείγματα πρώην πολιτικών κρατουμένων που στάλθηκαν σε αυτά τα ψυχιατρεία, [λέγοντάς μας] “αν δεν μετανιώσεις για την πράξη διαμαρτυρίας σου, θα αντιμετωπίσεις την ίδια μοίρα”. Φοβάμαι ότι η φοιτήτρια βρίσκεται υπό φρικτές συνθήκες αυτή τη στιγμή και πρέπει να απαιτήσουμε την απελευθέρωσή της», δήλωσε.
Η εφημερίδα Guardian μίλησε με νεαρές γυναίκες στο Ιράν, οι οποίες δήλωσαν ότι εμπνεύστηκαν από το βίντεο της φοιτήτριας, η οποία χαιρετίστηκε γρήγορα ως νέο σύμβολο του ιρανικού κινήματος «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» μετά την ανάρτηση του βίντεο στο διαδίκτυο.
«Κανείς που γνωρίζω και διαμαρτυρήθηκε, ζητώντας την ελευθερία από την Ισλαμική Δημοκρατία δεν υποστηρίζει την πράξη διαμαρτυρίας της», δήλωσε η Farah (ψευδώνυμο), φοιτήτρια πανεπιστημίου στην Τεχεράνη.
«Γι’ αυτό αγωνιζόμαστε, για να έχουμε την ελευθερία της επιλογής. Μας προκαλεί δέος η γενναιότητά της. Αν ήταν στο χέρι του καθεστώτος, όλοι εμείς που διαμαρτυρηθήκαμε θα στιγματιζόμασταν ως ψυχικά ασθενείς», συμπλήρωσε.
Εικόνες της νεαρής γυναίκας έχουν επίσης αναρτηθεί από φιλοκαθεστωτικούς λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίοι έχουν κυκλοφορήσει μηνύματα σχετικά με την ψυχική υγεία και την προσωπική της ζωή.