Σετ ποτήρια ή πιάτα, κορνίζες, σκεύη μαγειρικής και άλλα ευφάνταστα ή μη αντικείμενα δίνονταν παλαιότερα ως δώρα γάμου, για να στήσουν οι νεόνυμφοι το νέο τους σπιτικό, με τις γαμήλιες λίστες να ανοίγονται σε καταστήματα οικιακού εξοπλισμού, επίπλων και διακόσμησης ή σε κάποιο πολυκατάστημα. Πλέον όμως, το δώρο γάμου έχει πάρει τη μορφή κυρίως χρηματικών ποσών, με τη λίστα γάμου να είναι συνήθως ο αριθμός IBAN του ζευγαριού. Αλλά αυτό το δώρο (ή αλλιώς δωρεά), έχει φόρο!
Έτσι, μαζί με τη χαρά της γαμήλιας τελετής ξεκινούν και οι νομικές υποχρεώσεις για όσους λαμβάνουν χρηματικά ποσά για δώρα. Οι λίστες δώρων, αλλά ακόμα και τα χρήματα στα φακελάκια που μπαίνουν απευθείας στο σακάκι του γαμπρού ή στην τσάντα της νύφης, πρέπει να δηλωθούν στην εφορία, καθώς υπόκεινται σε φόρο δωρεάς. Και μάλιστα ανάλογα με τον βαθμό συγγένειας του αποστολέα του δώρου, ο φόρος, εφόσον δηλωθεί, μπορεί να φθάσει και το 40%.
Πώς υπολογίζεται ο φόρος
Ο φόρος δωρεών υπολογίζεται με βάση το ποσό του δώρου και τη σχέση του δωρητή με το ζευγάρι. Δηλαδή, η φορολόγηση εξαρτάται από την κατηγορία συγγένειας του δωρητή με το ζευγάρι. Συνολικά υπάρχουν τρεις κατηγορίες για τους συγγενείς, οι οποίες καθορίζουν τον φορολογικό συντελεστή που εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση.
H κατηγορία Α περιλαμβάνει συγγενείς πρώτου βαθμού, όπως γονείς και παιδιά, ενώ η κατηγορία Β περιλαμβάνει συγγενείς δεύτερου βαθμού, όπως αδέλφια και ξαδέλφια. Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει όλους τους υπόλοιπους συγγενείς, με τον φορολογικό συντελεστή να αυξάνεται.
- Α΄ κατηγορία: Συντελεστής φόρου 10%.
- Β΄ κατηγορία: Συντελεστής φόρου 20%.
- Γ΄ κατηγορία: Συντελεστής φόρου 40%.
Βαθμοί Συγγένειας
Κατηγορία Α: Συγγενείς πρώτου βαθμού, δηλαδή γονείς, παιδιά, πεθεροί και εγγόνια.
Κατηγορία Β: Συγγενείς δεύτερου βαθμού, δισέγγονα, παππούδες, ετεροθαλή αδέλφια και ξαδέλφια.
Κατηγορία Γ: Όλοι οι υπόλοιποι συγγενείς, εκτός από εκείνους που ανήκουν στις προηγούμενες δύο κατηγορίες.
Τα παραδείγματά είναι χαρακτηριστικά. Έστω ότι ο πατέρας θα δώσει στην κόρη του το ποσό των 5.000 ευρώ ως δώρο γάμου. Η φορολογία θα είναι 500 ευρώ (5.000 x 10%).
Εάν ο παππούς δώσει στο εγγόνι του το ίδιο ποσό, η φορολογία της δωρεάς θα είναι 5.000 x 20% = 1.000 ευρώ. Και αν ένας μακρινός συγγενής δώσει 5.000 ευρώ, τότε η φορολογία της δωρεάς θα φτάσει σχεδόν στο μισό, δηλαδή 2.000 ευρώ (5.000 x 40%)
Τι ισχύει με το Δώρο Γάμου;
Τα δώρα γάμου εντάσσονται στον Κώδικα Φορολογίας Δωρεών όπως αυτός ισχύει με τον Ν.2961/2001. Ο νόμος αναφέρει ότι υποκείμενο του φόρου είναι ο δωρεοδόχος, δηλαδή αυτός που δέχεται τη δωρεά, άρα στη λίστα γάμου, το ζευγάρι ή ο υπόχρεος σύζυγος. Έτσι το ζευγάρι, εφόσον δεχθεί τις δωρεές της λίστας γάμου, σε κάποια τράπεζα ή σε μετρητά θα πρέπει να τις δηλώσει. Σύμφωνα με το άρθρο 56 του νόμου 4839/2021, ο φορολογούμενος πρέπει να πληρώσει φόρο δωρεών για να νομιμοποιήσει τη λήψη του δώρου καθώς τα χρηματικά ποσά που προέρχονται από δώρα γάμου θεωρούνται δωρεές σε χρήμα.
Συμβουλές για τους νεόνυμφους
Είναι σημαντικό για τα νέα ζευγάρια να ενημερωθούν για τις υποχρεώσεις σχετικά με τα δώρα γάμου κυρίως με τη συμβουλή ενός εξειδικευμένου φοροτεχνικού εάν επιθυμούν την εξασφάλιση των ορθών φορολογικών υποχρεώσεών τους.
«Η συμμόρφωση με τη φορολογική νομοθεσία μπορεί να οδηγήσει στην αποφυγή προβλημάτων και πρόσθετων χρεώσεων», δηλώνει η κα. Ιουλία Μπούντρη, λογίστρια – φοροτεχνικός στο Newsbeast. «Αξίζει επίσης να τονιστεί ότι τα χρήματα αυτά είναι βοηθητικά ως προς την κάλυψη των τεκμηρίων για κάθε φορολογούμενο. Για τον λόγο αυτόν, τα ζευγάρια θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τις προσωπικές τους οικονομικές συνθήκες και τις ανάγκες τους πριν αποφασίσουν πώς θα διαχειριστούν τα δώρα γάμου που λαμβάνουν» προσθέτει.