Άρθρο του Ζακυνθινού Γιώργου, Καθηγητή Tεχνολογίας, Ασφάλειας και Ανάπτυξης Λειτουργικών Τροφίµων και Υγειοπροστατευτικών Προϊόντων στη Δηµόσια Υγεία, Πανεπιστήµιο Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ)
Μια μελέτη ενημερωμένη για το κόστος παραγωγής ελαιολάδου (2023) παρουσιάστηκε πρόσφατα στις Βρυξέλλες από την Ισπανική Ένωση Δήμων Ελαιολάδου. Αυτή η έκθεση ανέδειξε το υψηλό κόστος που συνδέεται με την ελαιοκαλλιέργεια, με βασικές πληροφορίες για την ευαισθητοποίηση των ευρωπαϊκών αρχών σχετικά με τις οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος.
Η μελέτη, που ξεκίνησε από την το 2010 και ενημερώνεται τακτικά, αναλύει το λειτουργικό κόστος των διαφορετικών συστημάτων ελαιοκαλλιέργειας στην Ισπανία:
- Ορεινός ελαιώνας: 4,61 €/κιλό.
- Παραδοσιακός ελαιώνας χαμηλής κλίσης: Μεταξύ 3€ και 4€/κιλό, ανάλογα με το αν είναι ξηρικός ή ποτιστικός.
- Εντατικός ελαιώνας: Περίπου 3€/κιλό.
- Ελαιώνας σε αρδευόμενο φράχτη: 2,81 €/κιλό.
Με την ευκαιρία αυτή, η ανάλυση περιέλαβε όχι μόνο το κόστος εκμετάλλευσης, αλλά και το ενοίκιο γης και την απόσβεση των φυτειών , προσφέροντας μια πιο ολοκληρωμένη και ρεαλιστική εικόνα της οικονομικής προσπάθειας που συνεπάγεται η παραγωγή ελαιόλαδου.
Η παραγωγή ενός κιλού ελαιόλαδου στην Ισπανία σημαίνει υψηλό κόστος, χαρακτηριστικό μιας δενδρώδους πολυετούς καλλιέργειας όπως η ελαιοκαλλιέργεια. Αυτά τα δεδομένα είναι απαραίτητα για την κατανόηση της κατάστασης του κλάδου, ειδικά σε ένα πλαίσιο απότομης αύξησης του κόστους τα τελευταία τρία χρόνια
Ένα πλαίσιο πτώσης των τιμών στην προέλευση
Η μελέτη παρουσιάστηκε σε μια ευαίσθητη στιγμή για τον κλάδο, που χαρακτηρίζεται από την επιταχυνόμενη πτώση των τιμών στην προέλευση. Σύμφωνα με τους μελετητές αυτή η τάση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την οικονομική βιωσιμότητα των παραγωγών, ιδιαίτερα εκείνων που διαχειρίζονται ορεινούς και παραδοσιακούς ελαιώνες.
Η έρευνα προβλέπει και προειδοποίει ότι οι τελικές τιμές δεν πρέπει να επιστρέψουν στα επίπεδα των προηγούμενων ελαιοκομικών περιόδων, όταν ήταν κάτω από το κόστος παραγωγής: «Είναι σημαντικό οι κοινοτικοί αξιωματούχοι να κατανοήσουν ότι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, το πιο υγιεινό και πλούσιο λιπαρό που είναι γνωστό, δεν μπορεί να πωληθεί σε τιμές που δυσπραγούν την καλλιέργεια αφού δεν καλύπτεται το υψηλό κόστος παραγωγής.
Μήπως να το κάνουμε όπως οι Ισπανοί; Γιατί πραγματικά πρέπει και να γνωρίζουν και να σχεδιάζουν πολικές στήριξης οι Βρυξέλλες. σημασία των Βρυξελλών ως κέντρου αποφάσεων και των κοινοτικών πολιτικών που επηρεάζουν τον ελαιοκομικό τομέα.
Αυτή η μελέτη – έκθεση, μήπως αποτελέσει ένα εργαλείο, πίεσης και επηρεασμού σε μελλοντικά μέτρα που εγγυώνται δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς και τη βιωσιμότητα μιας βασικής καλλιέργειας ενισχύοντας το ρόλο του ελαιόλαδου ως εμβληματικού προϊόντος της μεσογειακής διατροφής και του ευρωπαϊκού αγροδιατροφικού συστήματος και «εν γένει» την αγροτική οικονομία και το περιβάλλον;