Το τέλος της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, όπως τη γνωρίζουµε, µε µικρότερο προϋπολογισµό και χαρακτήρα εθνικό, έρχεται να σηµάνει η σηµαντική αναθεώρηση της δηµοσιονοµικής πολιτικής της ΕΕ. Οι πιέσεις να βρει η Ευρώπη πιο παραγωγικούς τοµείς να επενδύσει τον προϋπολογισµό της είναι πολλαπλές, κάτι που επιβεβαιώνει και η έκθεση του Μάριο Ντράγκι για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, η οποία συστήνει «τα λεφτά να πιάνουν τόπο» και να αναπροσαρµόσει το οικονοµικό και βιοµηχανικό της µοντέλο άµεσα.
Τον επείγοντα χαρακτήρα της πολιτικής ατζέντας της Ευρώπης, ώστε να σταµατήσει να µένει πίσω, έρχεται να σφραγίσει παράλληλα και η δεύτερη προεδρία Τραµπ που αναµένεται να θέσει ζητήµατα δασµών.
Στο σπιράλ των πιέσεων στον προϋπολογισµό της ΚΑΠ προστίθεται η διεύρυνση της ΕΕ, µε την είσοδο της Ουκρανίας των 413 εκατ. στρεµµάτων καλλιεργήσιµης γης να πρέπει ουσιαστικά να χρηµατοδοτηθεί µε τους ίδιους πόρους που ισχύουν και σήµερα. Μάλιστα, ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι ανάµεσα σε σταδιακή κατάργηση των άµεσων ενισχύσεων, ως και οριζόντια περικοπή όλων των επιδοτήσεων στις χώρες της ΕΕ.
Το σενάριο του υπερταµείου
Το αµφίβολο µέλλον της ΚΑΠ έρχεται να σφραγίσει το γεγονός ότι η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξετάζει να τερµατίσει το καθεστώς της ΚΑΠ ως χωριστής γραµµής προϋπολογισµού. ∆ηλαδή, τα κράτη-µέλη θα έχουν έναν κοινό κουµπαρά για το σύνολο των ευρωπαϊκών κονδυλίων να τα µοιράσουν όπως θέλουν και εφόσον επιθυµούν περισσότερα χρήµατα Στην περίπτωση αυτή, οι διαπραγµατεύσεις για το µέγεθος του προϋπολογισµού της ΚΑΠ δεν θα πραγµατοποιούνταν πλέον στις διαπραγµατεύσεις για το Πολυετές ∆ηµοσιονοµικό Πλαίσιο (Π∆Π) αλλά σε εθνικό επίπεδο, καθώς διαφορετικά εθνικά συµφέροντα προσπαθούσαν να µεγιστοποιήσουν το µερίδιό τους στο συνολικό υπερταµείο της ΕΕ. Μειώνοντας τον αριθµό των βαθµών ελευθερίας για τις χώρες να διαπραγµατεύονται στις διαπραγµατεύσεις για το Π∆Π, η Επιτροπή µπορεί να ελπίζει ότι θα καταστήσει κάπως ευκολότερες τις διαπραγµατεύσεις που θα είναι ούτως ή άλλως πολύ περίπλοκες και δύσκολες.
Τα κονδύλια της ΚΑΠ αντιστοιχούν στο 1% του ΑΕΠ της Ελλάδας
Αξίζει εδώ να σηµειωθεί πως ο προϋπολογισµός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής στην Ελλάδα αναλογεί στο 1% του ΑΕΠ της. Πρόκειται για τη µεγαλύτερη αναλογία πανευρωπαϊκά. Ως εκ τούτου αντιλαµβάνεται κανείς το ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στην αγροτική οικονοµία.
Η Γαλλία είναι η άµυνα για την ΚΑΠ
Αν µία χώρα µπορεί να βγάλει άµυνα µπροστά στις απειλές που δέχεται το µέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, αυτή εκτιµάται πως είναι Γαλλία. Υπενθυµίζεται πως και το 2018 όπου υπήρχαν πιέσεις για µειώσεις του προϋπολογισµού της ΚΑΠ, σε µικρότερο βέβαια βαθµό από ότι σήµερα, η γαλλική ρητορική ήταν εκείνη που συγκράτησε τουλάχιστον σε παρόµοια επίπεδα τα χρήµατα που αντιστοιχούν στον αγροτικό τοµέα, ενώ αργότερα και η Γερµανία επέλεξε να συνταχθεί µαζί µε τους Γάλλους.
Άλλωστε η Γαλλία είναι ο µεγαλύτερος δικαιούχος των κεφαλαίων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και από τις χώρες όπου παραδοσιακά ξεκινάνε οι αγροτικές κινητοποιήσεις πριν «φουντώσουν» και σε άλλες γωνιές της Ευρώπης.
Οι κινητοποιήσεις αυτές ήταν που ξεκίνησαν να ξυλώνουν και πολλές από τις πράσινες αγκυλώσεις που φόρτωνε µέσω των επιδοτήσεων της ΚΑΠ στους αγρότες η Ευρωπαϊκή Ένωση.