Είναι γνωστό, σχεδόν τοις πάσι, ότι η Μάνη διαθέτει κάποιους από τους πιο όμορφους, πέτρινους οικισμούς όχι μόνο της Πελοποννήσου, αλλά και της Ελλάδας γενικότερα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει και η Αρεόπολη, το πέτρινο στολίδι θα έλεγε κανείς της Μάνης, η οποία, εκτός από την γραφικότητά της, διακρίνεται και για την ένδοξη ιστορία της.
Ο οικισμός που έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέος, συναντάται σε απόσταση 58 χιλιομέτρων από τη Σπάρτη, στην είσοδο της Λακωνικής Μάνης, μεταξύ των όρμων Λιμενίου και Διρού. Αποτέλεσε πατρίδα των Μαρομιχαλαίων, διοικητικό και εμπορικό κέντρο της Μάνης και μέχρι το 1836 ονομαζόταν Τσίμοβα.
Οι γραφικές εικόνες που συναντά κανείς εδώ με τα λιθόστρωτα σοκάκια, τα πέτρινα κτίρια και τα επιβλητικά πυργόσπιτα, μοιάζει με χρονομηχανή που ταξιδεύει στο παρελθόν. Διατηρώντας τον παραδοσιακό χαρακτήρα της η Αρεόπολη παντρεύει το παρελθόν με το παρόν, προσφέροντας σε όσους την επιλέξουν για μια μικρή και αναζωογονητική απόδραση, απίστευτες εμπειρίες. Οι περισσότεροι, μάλιστα, την επιλέγουν ως το ορμητήριό τους για την γνωριμία με τους οικισμούς της υπόλοιπης Λακωνικής Μάνης -ανάμεσα στους οποίους το Λιμένι, το Οίτυλο, ο Γερολιμένας και το Πόρτο Κάγιο.
Η καρδιά του χωριού χτυπά στην κεντρική πλατεία, όπου δεσπόζει το άγαλμα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Η πλατεία, μάλιστα, ονομάζεται Πλατεία Αθανάτων ή 17ης Μαρτίου, προς τιμή της ημέρας διακήρυξης της συμμετοχής της Αρεόπολης στον Αγώνα του 1821. Η σημαία, μάλιστα, που ύψωσαν τότε οι κάτοικοι της πόλης εκτίθεται σήμερα στο Ιστορικό Μουσείο Αθηνών.
Ο πρωταγωνιστικός ρόλος της Αρεόπολης στα γεγονότα του ‘21
Έχοντας συνδέσει άρρηκτα το όνομά της με τον αγώνα των Ελλήνων κατά του τούρκικου ζυγού, η νευραλγική της τοποθεσία την ανέδειξε σε «πρωταγωνίστρια» κατά τις διεργασίες της επανάστασης για την απελευθέρωση της Μάνης.
Στις 17 Μαρτίου του 1821 στην τότε Τσίμοβα, λοιπόν, αποφασίστηκε η κήρυξη της επανάστασης στη Μάνη. Σύμφωνα με την τοπική, προφορική παράδοση οι πρόκριτοι της περιοχής ζήτησαν από τον ηγέτη τους να ξεκινήσει πρώτη η Μάνη τον αγώνα της απελευθέρωσης, κάτι που ήταν σύμφωνο και με τους σχεδιασμούς της Φιλικής Εταιρείας.
Έτσι, μετά από πρόσκληση του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη συγκεντρώθηκαν όλοι οι Μανιάτες οπλαρχηγοί στην Αρεόπολη, κι αποφάσισαν την έναρξη του αγώνα κατά των Τούρκων, που οδήγησε στην απελευθέρωση της Καλαμάτας και τη δημιουργία της Μεσσηνιακής Γερουσίας.
