Αν και ο τοκετός παραμένει μια δύσκολη, συχνά αγχωτική εμπειρία για τις μητέρες, η εμφάνιση οπιοειδών φαρμάκων για την ανακούφιση από τον πόνο του τοκετού, όπως η μορφίνη, η φαιντανύλη, η ναλβουφίνη και η βουτορφανόλη, και η χρήση κατάλληλων μεθόδων υγιεινής, έχει κάνει τον τοκετό πολύ πιο ασφαλή για τις μητέρες από ό,τι ήταν σε προηγούμενες περιόδους της ιστορίας.
Για παράδειγμα, το 1500, η πρώτη καταγραφή μιας επιτυχημένης καισαρικής τομής (καισαρική τομή) καταγράφηκε στην Ελβετία από έναν επαγγελματία ευνουχιστή αγελάδων που είχε κάνει τη χειρουργική αυτή επέμβαση στη σύζυγό του. Ωστόσο, δεδομένου ότι έγραψε για την εμπειρία 82 χρόνια μετά το γεγονός, οι ιστορικοί σήμερα συνεχίζουν να αμφισβητούν αν η αφήγηση του είναι πραγματικά αξιόπιστη. Αυτή η παρατεταμένη αμφιβολία οφείλεται στο ότι όχι μόνο η μητέρα και το παιδί επέζησαν από τη χειρουργική επέμβαση που έκανε, αλλά στο ότι ο άνδρας εξήγησε ότι το μωρό συνέχισε να ζει για 77 χρόνια. Αυτό τοποθετεί τόσο το παιδί όσο και τον άνδρα σε πολύ ώριμα γηρατειά σε μια εποχή που πολλοί δεν ζούσαν πέραν των 40 ετών.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πρώτη καταγραφή καισαρικής τομής δημοσιεύτηκε το 1830 στο Western Journal of Medical and Physical Sciences. Στο άρθρο, ο Δρ Τζον Λ. Ρίτσμοντ περιγράφει πώς, μετά από πολλές ώρες τοκετού της μέλλουσας μητέρας, είδε ότι ήταν κοντά στον θάνατο, κάτι που τον οδήγησε να λάβει γρήγορα μια απόφαση για να σώσει τη ζωή της γυναίκας.
«Αφού έκανα ό,τι περνούσε από το χέρι μου για τη διατήρησή της ζωής της, και κατάλαβα ότι βρίσκομαι στο σκοτάδι ως προς την κατάστασή της, και διαπίστωσα ότι ό,τι έπρεπε να γίνει, πρέπει να γίνει σύντομα, με μόνο μια τσάντα με κοινά όργανα τσέπης, περίπου στη μία, ξεκίνησα την καισαρική τομή», έγραψε ο Ρίτσμοντ στο άρθρο του.
Εξήγησε περαιτέρω ότι το σπίτι της γυναίκας, όπου διεξήγαγε την εγχείρηση, είχε κατασκευαστεί με κορμούς λιγότερο από μια εβδομάδα πριν, χωρίς πάτωμα ή καμινάδα ακόμη στη θέση του. Αυτό σήμαινε ότι υπήρχαν ανοιχτές τρύπες σε όλο το σπίτι, κάτι που ήταν επιπλέον ένα πρόβλημα, καθώς η νύχτα ήταν θυελλώδης, καθιστώντας πολύ δύσκολο για τα κεριά να παραμείνουν αναμμένα, και επομένως επίσης δύσκολο για αυτόν να δει οτιδήποτε.
«Υπό αυτές τις συνθήκες ήταν δύσκολο να συλλάβω την ακριβή κατάσταση των συναισθημάτων μου, όταν ήμουν πεπεισμένος ότι ο ασθενής ή θα πεθάνει ή θα πρέπει γίνει η επέμβαση», έγραψε ο Ρίτσμοντ.
Χρησιμοποιώντας ένα στραβό ψαλίδι και το δάχτυλό του, έκανε την καισαρική τομή. Καθώς προχωρούσε στη διαδικασία και προσπάθησε να πάρει το μωρό από τη μητέρα, διαπίστωσε ότι είχε επιπλέον προβλήματα, καθώς το παιδί ήταν «ασυνήθιστα μεγαλόσωμο και η μητέρα πολύ παχιά και δεν είχα βοήθεια. Βρήκα αυτό το μέρος της εγχείρησής μου πιο δύσκολο απ’ όσο περίμενα».
Στη συνέχεια πήρε την απόφαση ότι «μια άτεκνη μητέρα ήταν καλύτερη από ένα παιδί χωρίς μητέρα» και αποφάσισε τι θα μπορούσε να κάνει για να σώσει τη ζωή της μητέρας. Και τα κατάφερε.
Εν ολίγοις, αυτή τη στιγμή της ιστορίας, οι καισαρικές τομές ήταν απίστευτα επικίνδυνες, με αποτέλεσμα συχνά τον θάνατο του ενός ή και της μητέρας και του παιδιού στη διαδικασία. Για το λόγο αυτό, οι καισαρικές τομές ήταν γενικότερα η τελευταία λύση μετά την εξάντληση όλων των άλλων επιλογών.
Πολύ πιο συχνή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου της ιστορίας ήταν η χειρουργική επέμβαση της συμφυσιοτομής. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, η ηβική σύμφυση, η οποία είναι μια άρθρωση πάνω από το αιδοίο που καλύπτεται και συνδέεται με χόνδρο και ενισχύεται από συνδέσμους και τένοντες, κόβεται για να διευρύνει τη λεκάνη και να κάνει τη διαδικασία του τοκετού λίγο πιο πιθανή να συμβεί.
Ωστόσο, όπως όλες οι διαδικασίες αυτής της εποχής, παρέμενε πολύ επικίνδυνη η διεξαγωγή της επειδή απαιτούσε ταχύτητα και ακρίβεια.
Κι εδώ μπαίνει το αλυσοπρίονο. Στα τέλη του 18ου αιώνα, δυο Σκωτσέζοι γιατροί, ο John Aitken και ο James Jeffray, ανέπτυξαν ένα πρωτότυπο του αλυσοπρίονου, γνωστού σήμερα στη βιομηχανία ξυλείας, για τη συμφυσιοτομή και την εκτομή του άρρωστου οστού.
Ο σχεδιασμός του αλυσοπρίονου βασίστηκε σε μια αλυσίδα ρολογιών με δόντια που κινούνταν με τη χρήση μανιβέλας χειρός. Αυτό σήμαινε ότι παρόλο που η μητέρα μπορεί να μην έβλεπε τον γιατρό της να κρατά μια έκδοση του αλυσοπρίονου που γνωρίζουμε σήμερα, θα έβλεπε όμως τον γιατρό της να περιστρέφει με μανία ένα αλυσοπρίονο στον αιδοίο της.
Με την εφεύρεση του αλυσοπρίονου, οι μαιευτήρες και οι γυναικολόγοι που εργάζονταν εκείνη την εποχή, έμειναν άναυδοι από το πόσο καλύτερα θα χρησιμοποιούσαν τα αλυσοπρίονα για τη διεξαγωγή συμφυσιοτομιών από τις προηγούμενες μεθόδους στις οποίες βασίζονταν.
Υπό το πρίσμα αυτής της επιτυχίας, το αλυσοπρίονο τελικά μηχανοποιήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα για να αυξήσει την ευκολία χρήσης του από γυναικολόγους σε μέλλουσες μητέρες. Ωστόσο, λίγο μετά από αυτό, το αλυσοπρίονο αντικαταστάθηκε από το στριφτό συρμάτινο πριόνι Gigli, το οποίο χρησιμοποιήθηκε πιο συχνά για την κοπή οστών.
Αυτό οδήγησε στην υιοθέτηση του μηχανοποιημένου αλυσοπρίονου από τη βιομηχανία ξυλείας το 1905, επιτρέποντας του να εφαρμοστεί σε δέντρα, αντί για την αρχική του χρήση σε γυναίκες.
