Αλλάζουν όλα από το προσεχές καλοκαίρι και για τα επόμενα τουλάχιστον έξι χρόνια στο πρόγραμμα επιδότησης για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών το οποίο μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ως Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον.
Δείγμα της βαρύτητας που δίνει η ίδια η Κομισιόν στο θέμα της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των ελληνικών κτιρίων και ιδιαίτερα των κατοικιών είναι ότι από τα συνολικά 6 δις του ελληνικού Ταμείου Ανάκαμψης για τον κλάδο Ενέργειας, το μεγαλύτερο κονδύλι περίπου 1,1 δις ευρώ προορίζεται για αυτόν ακριβώς το σκοπό.
Κύριος στόχος του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» είναι μέχρι το 2030 να δοθεί η δυνατότητα σε πάνω από 600.000 ιδιοκτήτες κατοικιών να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις κατοικίες τους.
Το πρόγραμμα αναμένεται να ανακοινωθεί στο σύνολο του το προσεχές καλοκαίρι και θα προκηρυχθεί εντός του τρίτου τριμήνου του έτους.
Το μόνο πρόγραμμα που απευθύνεται άμεσα στα νοικοκυριά
Η αναβάθμιση κατοικιών είναι ουσιαστικά και το μοναδικό σκέλος του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης το οποίο απευθύνεται άμεσα στην τσέπη των νοικοκυριών καθώς τα υπόλοιπα κονδύλια κατευθύνονται σε εμβληματικά επενδυτικά σχέδια τα οποία θα απασχολήσουν μεγάλους ή και μικρότερους επιχειρηματικούς ομίλους σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Οι αρμόδιες αρχές στην Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρούν ότι τα κτίρια στην Ελλάδα εκτός του είναι παλιά είναι και ιδιαίτερα ενεργοβόρα και για αυτούς τους λόγους αποτελούν σημαντική «τροχοπέδη» στην εθνική προσπάθεια μείωσης κατά 80% των ρύπων CO2 που εκλύονται στην ατμόσφαιρα μέχρι το 2030.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ίδιο το Σχέδιο Ανάκαμψης που κατατέθηκε στη Βουλή, αναφέρεται ότι στην Ελλάδα το 12,5% του πληθυσμού κατοικεί σε σπίτια με σοβαρά προβλήματα υγρασίας, διαρροές και σάπια κουφώματα, ενώ η δεκαετής οικονομική κρίση ανέδειξε την ενεργειακή φτώχεια, που φαίνεται ότι υπερβαίνει τα κοινωνικά όρια της εισοδηματικής.
Σημειώνεται ότι το 2019, το 17,9% του συνολικού πληθυσμού δήλωσε αδυναμία να θερμάνει το σπίτι του όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το 7,3% και το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 34,1% μεταξύ των οικονομικά ευάλωτων στρωμάτων. Εξάλλου οι περισσότερες κατοικίες στη χώρα είναι χτισμένες πριν από τη δεκαετία του 1980 και το 50% δεν έχει θερμομόνωση.
Εκτός όμως από τα σπίτια, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης για την αναβάθμιση των υπόλοιπων κτιρίων, δημόσιων και ιδιωτικών, (επιχειρήσεις, εργοστάσια, οργανισμοί, υπουργεία κλπ) έχουν «δεσμευτεί» άλλα 650 εκατ. ευρώ
Στην πράξη ανοίγει μια νέα τεράστια αγορά στις κατασκευές, καθώς εκτός του 1,1 δισ ευρώ για αναβάθμιση κατοικιών, έρχονται αντίστοιχα προγράμματα για επιχειρήσεις (450 εκατ. ευρώ) και κτίρια του Δημοσίου (200 εκατ. ευρώ), σε μία προσπάθεια να πάρει σημαντική ώθηση η αγορά ακινήτων.
Οι διαφορές με τα προηγούμενα προγράμματα
Τα νέο βελτιωμένο πρόγραμμα σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες θα είναι πολύ διαφορετικό από τα σημερινό
Έχει στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας τουλάχιστον 30% για κάθε σπίτι και περιλαμβάνει αντικατάσταση κουφωμάτων, αναβάθμιση συστημάτων ψύξης και θέρμανσης, ηλιακούς θερμοσίφωνες, αντλίες θερμότητας, «έξυπνα» συστήματα ενεργειακής εξοικονόμησης και διαχείρισης οικιακών συσκευών, φωτοβολταϊκά στις στέγες κ.λ.π.
Η ανάγκη ενεργειακής αναβάθμισης για τις κατοικίες θα κρίνεται μεταξύ άλλων από την παλαιότητα του κτιρίου και το βαθμό ενεργειακής απόδοσης τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής που θα μετριούνται με βάση τις βαθμοημέρες δηλαδή τις ημέρες ψύχους ή υπερβολικής ζέστης,
Πέραν αυτών στο νέο πρόγραμμα καθοριστικά για την αξιολόγηση των προτάσεων θα είναι τα κοινωνικά κριτήρια και θα δοθεί προτεραιότητα στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις πολυμελείς οικογένειες και τα άτομα με αναπηρία, αφού βασικός στόχος του προγράμματος είναι η μείωση της ενεργειακής φτώχειας κατά 50% έως το 2025 και κατά 75% έως το 2030.